اعجاز علمی قرآن در اندیشه آیت‌الله قرشی

از مقالات تدوین شده در سال 1394 با همکاری دانشجویان محترم خانم لیلا رضایی و خانم حکیمه یاری

چکیده

تحولات سریع علمی و کشف اسرار طبیعی و تجربی، عرصه جدیدی از تحقیقات علمی را در محور قرآن‌پژوهی پدید آورده است و این امر به گسترش بحث تفسیر علمی آیات قرآن، البته با رویکردهای متفاوت منجر شده است. برخی با پذیرش وجود همه علوم تجربی در قرآن، آن را پذیرفته و عده‌ای کاملاً آن را مردود دانسته و گروه سوم راه اعتدال را در پیش گرفته و یافته‌های قطعی علوم تجربی را در پذیرش اعجاز علمی قرآن دخالت می‌دهند. آیت‌الله قرشی با اشاره ضمنی به اعجاز علمی قرآن، با بهره‌گیری از مبانی اعجاز علمی ازجمله تصریح ائمه معصوم درباره نکات علمی، جامعیت قرآن در مسائل مربوط به امر هدایت، مسائل علمی و عقلی به عنوان کلید حل مسائل توحیدی و اعتقادی، روش معتدلانه‌ از تفسیر علمی را در پیش‌گرفته است. در نوشتار حاضر از رهگذر آثار آیت‌الله قرشی، پس از بررسی مبانی فوق، برخی از آیات مربوط به علوم تجربی با رویکرد توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: رقیق‌تر شدن هوا در ارتفاعات، طبقات جو، تلقیح میوه‌ها،ثبات کوه‌ها و وزش باد.

کلید واژه‌ها: اعجاز علمی، مبانی اعجاز علمی، آیت‌الله قرشی، علوم تجربی، قرآن کریم.

متن کامل مقاله اعجاز علمی قرآن در اندیشه آیت‌الله قرشی

اعجاز علمی قرآن در اندیشه آیت الله جوادی آملی

این مقاله به طور مشترک با همکاری دانشجویان محترم کارشناسی ارشد خانم ها «حمیده شفیعی» و «سعیده آقائی اقدم» تدوین شده و در اولین شماره دو فصلنامه علوم قرآن و تفسیر معارج وابسته به بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء چاپ شده است.

چکیده

اندیشمندان و مفسران در بررسی قرآن کریم به ویژه در مطالعه آیاتی که با موضوعات علوم تجربی نسبتی دارند، رویکردهای متفاوتی برگزیده اند، برخی بر این باورند که هر علمی از علوم بشری را می توان در قرآن جستجو کرد، از سوی دیگر برخی مخالفان معتقدند قرآن هیچگونه رسالتی در حوزه‌ی علوم تجربی ندارد. در مقابل این دو طیف عده ای راه میانه را در پیش گرفته و با تخطئه دو دیدگاه قبلی یافته های قطعی علوم جدید را در قرآن کریم پذیرفته اند و آن را نشانه ای از اعجاز علمی این کتاب جامع بشری دانسته اند. از جمله باورمندان به این نظریه آیت الله جوادی آملی می باشند که با تصریح به این مطلب بر وثاقت این اندیشه افزوده اند. ایشان ضمن اشاره تلویحی به چنین اعجازی در قرآن کریم با بهره گیری از دلایل عقلی همچون دینی بودن همه علوم، جامعیت و جاودانگی قرآن و دلایل نقلی نظیر نوآوری قرآن در برخی مطالب علمی و تصریح ائمه اطهار علیهم‌السلام، به اثبات نظریه خویش پرداخته و آن را از پیرایه های عصر علم زده امروز مبرا دانسته اند. چنانکه پیرامون نسبت دادن هر دستاورد ظنّی علمی به قرآن هشدار می دهند. در این پژوهش سعی بر این است تا با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی آرای آیت الله جوادی آملی پیرامون اعجاز علمی قرآن کریم که منطبق با یافته های علمی روز است، پرداخته شود.

کلید واژه ها: قرآن، علوم تجربی، اعجاز علمی، آیت الله جوادی آملی

متن کامل مقاله «اعجاز علمی قرآن در اندیشه آیت الله جوادی آملی»

چیستی و چالش های اعجاز علمی قرآن در آثار شهید مطهری

قرآن کریم کتاب هدایت انسان به سوی سعادت و کمال است و در راستای این هدف آیاتی را در بر دارد که به موضوعات طبیعی از قبیل آسمان‌ها، زمین، باد، باران، آب، دریاها، کوهها و ... اشاره می کند و از آنجا که به عنوان معجزه خاتم پیامبران می باشد مطالب این آیات نیز می تواند جزئی از اعجاز محتوایی قرآن باشد که شهید مطهری در گفتار و نوشته های خود ضمن پذیرش این نوع از اعجاز، هر از چند گاهی به مصادیق آن اشاره می کند. آنچه در این مجال ذکر شده است پس از ذکر معنای لغوی و اصطلاحی اعجازو بیان وجوه مختلف آن و به تبیین مفهوم اعجاز علمی و  پیشینه آن از نگاه شهید مطهری پرداخته، آنگاه مبانی اعجاز علمی را در آثار استاد مطرح کرده و مصادیق معدودی از اعجاز علمی را در شکل گیری کوه یخ ابرها و دگرگونی شدیدآنهابرای ایجاد باران بر شمرده و در پایان به آسیب شناسی اجمالی اعجاز غیبی می پردازد که مهم ترین آسیب، تطبیق مطالب علمی غیر قطعی با آیات قرآن می باشد.

واژگان کلیدی: اعجاز علمی، وجوه اعجاز، مبانی اعجاز علمی، مصادیق اعجاز علمی، آسیب شناسی اعجاز علمی، شهید مطهری

 دانلود متن کامل مقاله