غذای آماده خدا

 

از فرمایشات نبی گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) است که: دهان را خوشبو کنید زیرا دهان انسان، راه قرآن است «طیّبوا أفواهکم فإن أفواهکم طریق القرآن»[1]

 

امام رضا (علیه السلام) نیز از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل می کند که فرمود: «أفواهکم طرق من طرق ربّکم فنظفوها»[42]. نه فقط دندان را مسواک کنید، بلکه دندان و زبان و فضای دهان را هم پاک کنید. هم از خوردن غذای شبهه ناک بپرهیزید و هم از گفتن حرف مشکوک دوری کنید تا دهان شما شایستگی پیدا کند مجرای الفاظ قرآن گردد.

 

اگر قرآن، که کوثر و چشمه زلال است، از دهان لایه روبی نشده عبور کند بی اثر است؛ رنگ می گیرد و بو می پذیرد و چون می خواهید قرآن بخوانید و سخن شما در دیگران اثر کند و خودتان هم که می شنوید متأثر شوید، دهان را پاک نگه دارید.

 

در حدیثی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آمده است: «إنّ هذا القرآن مأدبة الله فتعلّموا مأدبته ما استطعتم»[3]. قرآن غذای آماده الهی است. قرآن سفره ای نیست که هر کسی غذای خود را همراه بیاورد و بر آن سفره بخورد. یعنی کسی حق ندارد خواسته های خود را بر قرآن تحمیل کند و برداشتهای خود را به حساب قرآن بگذارد؛ زیرا قرآن غذایی است آماده که هر کسی گرسنه معارف باشد از این غذا استفاده خواهد کرد.

 

پی نوشت:

 [1] ـ کنز العمال، ج 1، ص 603، ح 2752.

[2] ـ بحار، ج 73، ص 130.

[3] ـ بحار، ج 89، ص 19.

 

منبع: حکمت عبادات تالیف آیت الله جوادی آملی، ص 207 و 208

 

چای حرم

 

نمی رفت از خدام تقاضای تبرکی کند. می گفت: «آقا خودشون زوار رو می بینن. اگه لازم باشه خدام رو وسیله قرار میدن». معتقد بود: «همون آب سقاخونه ها و نفسی که توی حرم می کشیم، همه مال خود آقاست».

 

روزی قبل از روضه داخل رواق، هوس چای کردم. گفتم : الان اگر چایی بود چقدر می چسبید» هنوز صدای روضه می آمد که یکی از خدام دو تا چایی برایمان آورد. خیلی مزه داد.

 

برنامه ریزی می کرد تا نمازها در حرم باشیم. تا حال زیارت داشت در حرم می ماند، خسته که می شد یا می فهمید من دیگر کشش ندارم، می گفتم: «نشستن بیخودیه!»

خیلی اصرار نداشت دستش را به ضریح برساند. مراسم صحن گردی داشت. راه می افتاد در صحن ها دور حرم می چرخید، درست شبیه طواف.

 

کتاب قصه دلبری (شهید محمد حسین محمد خانی) به روایت مرجان در علی همسر شهید؛ به قلم محمد علی جعفری، تهران، انتشارات روایت فتح، چاپ بیست و ششم، 1398، صفحه 52

 

میهمان مشغول صاحب خانه باشد بهتر است

 

اولین دفعه که رفتیم مشهد، نمی دانستیم باید شناسنامه همراهمان باشد. رفتیم هتل، گفتند باید از اماکن نامه بیاورید. نمی دانستیم اماکن کجاست. وقتی دیدم پاسگاه نیروی انتظامی است، هول برم داشت. جدا جدا رفتیم در اتاق برای پرس و جو. بعضی جاها خنده ام می گرفت. طرف پرسید: «مدل یخچال خونه تون چیه؟ چه رنگیه؟ شماره موبایل پدر مادرت؟».

 

نامه که گرفتیم و آمدیم بیرون، تازه فهمیدم همین سوال ها را از محمد حسین هم پرسیده بودند. اول زیارت مشترکمان را از باب الجواد علیه السلام شروع کردیم. این شعر را خواند: 

 

«صحنتان را می زنم برهم جوابم را بده

این گدا گاهی اگر دیوانه باشد بهتر است

جان من آقا مرا سرگرم کاشی ها نکن

میهمان مشغول صاحب خانه باشد بهتر است

گنبدت مال همه، باب الجوادت مال من

جای من پشت در میخانه باشد بهتر است»

 

 کتاب قصه دلبری (شهید محمد حسین محمد خانی) به روایت مرجان در علی همسر شهید؛ به قلم محمد علی جعفری، تهران، انتشارات روایت فتح، چاپ بیست و ششم، 1398، صفحه 48

 

حلوا به کسی ده که محبت نچشیده

 

شب تا صبح خوابم نبرد. دور حیاط راه می رفتم. تمام صحنه ها مثل فیلم در ذهنم رد می شد. همه آن منت کشی هایش.

از آقای قرائتی شنیده بودم: «50 درصد ازدواج تحقیقه و پنجاه درصدش توسل. نمیشه به تحقیق امید داشت ولی می توان به توسل دل بست».

 

 بین خوف و رجا گیر افتاده بودم. با اینکه به دلم نشسته بود باز دلهره داشتم. متوسل شدم. زنگ زدم به حرم امام رضا علیه السلام، همان که خِیرم کرده بود برایش. چشمانم را بستم. با نوای صلوات خاصه، خودم را پای ضریح می دیدم. 

 

 در بین همهمه زائران، حرفم را دخیل بستم به ضریح:

«ما از تو به غیر از تو نداریم تمنا

حلوا به کسی ده که محبت نچشیده»

همه را سپردم به امام علیه السلام

 

 کتاب قصه دلبری (شهید محمد حسین محمد خانی) به روایت مرجان در علی همسر شهید؛ به قلم محمد علی جعفری، تهران، انتشارات روایت فتح، چاپ بیست و ششم، 1398، صفحه 23

الکی نبود که یک دفعه نظرم عوض شد

 

نمی دانم چرا یک دفعه نظرم عوض شد. دیگر به چشم یک بسیجی افراطی و متحجر نگاهش نمی کردم. حس غریبی آمده بود سراغم. نمی دانستم چرا این طور شده بودم. نمی خواستم قبول کنم که دلم برایش تنگ شده است، با این وجود هنوز نمی توانستم اجازه بدهم بیاید خواستگاری. راستش خنده ام می گرفت، خجالت می کشیدم بگویم دل مرا هم با خودش برده!

 

وقتی برگشت پیغام داد می خواد بیاید خواستگاری. باز قبول نکردم. مثل قبل عصبانی نشدم ولی زیر بار هم نرفتم. خانم ایوبی گفت: «دو سه ساله این بنده خدا را معطل خودت کردی! طوری نمیشه که! بذار بیاد خواستگاری و حرفاش رو بزنه». گفتم: «بیاد، ولی خوش بین نباشه که بله بشنوه»! ......

 

نشست روبرویم. خندید و گفت: «دیدید آخر به دلتون نشستم»! زبانم بند آمده بود. من که همیشه حاضر جواب بودم و پنج تا روی حرفش می گذاشتم و تحویلش می دادم، انگار حالا لال شده بودم.

 

خودش جواب خودش را داد: «رفتم مشهد، یه دهه متوسل شدم. گفتم حالا که بله نمی گید، امام رضا از توی دلم بیرون کنه، پاک پاک که دیگه به یادتون نیفتم. نشسته بودم گوشه رواق که سخنران گفت: اینجا جاییه که می تونن چیزی رو که خیر نیست، خیر کنن و بهتون بدن. نظرم عوض شد. دو دهه دیگه دخیل بستم که برام خیر بشید!».

 

نفسم بند اومده بود، قلبم تند تند می زد و سرم داغ شده بود. توی دلم حال عجیبی داشتم. حالا فهمیدم الکی نبود که یک دفعه نظرم عوض شد. انگار دست امام رضا علیه السلام بود و دل من.

 

کتاب قصه دلبری (شهید محمد حسین محمد خانی) به روایت مرجان در علی همسر شهید؛ به قلم محمد علی جعفری، تهران، انتشارات روایت فتح، چاپ بیست و ششم، 1398، صفحه 15 و 16

از گنج های بهشت

 

امام علی علیه السلام فرمودند:

از گنج هاى نیکی است:

 پوشیده داشتن عمل، شکیبایى در برابر گرفتاری ‌ها و کتمان مصیبت‌ ها

 

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ قَالَ: مِنْ کُنُوزِ الْبِرِّ إِخْفَاءُ الْعَمَلِ‏  وَ الصَّبْرُ عَلَى الرَّزَایَا وَ کِتْمَانُ الْمَصَائِب‏

صحیفة الإمام الرضا علیه السلام، ص66 و 67

 

مباهله بزرگترین فضیلت علی علیه السلام در قرآن است.

 

روزی مأمون به امام رضا علیه‌السلام گفت: بزرگ‌ترین فضیلت امیر المومنین علیه‌السلام که قرآن بر آن دلالت می‌کند چیست؟

 

امام رضا علیه‌السلام فرمود:

فضیلت آن حضرت در آیه مباهله است که خدای جل‌جلاله می‌فرماید: پس هر که در این [باره] پس از دانشى که تو را [حاصل] آمده با تو محاجه کند بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خویشان نزدیک و شما خویشان نزدیک خود را فراخوانیم سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغ‌گویان قرار دهیم (آل‌عمران: 61)

پس از نزول این آیه رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم حسن و حسین علیهماالسلام را طلبید که پسرانش بودند و فاطمه علیها السلام را طلبید که در اینجا به منزله زنانش بود و امیر المومنین علیه‌السلام را طلبید که به حکم خداوند عزوجل به منزله نفس پیامبر بودند و مسلم است که کسی از مخلوقات برتر و بافضیلت تر از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نیست پس بر اساس حکم خدا کسی برتر از (شخصی همچون) نفس رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نیست.

   

قَالَ الْمأمون یَوْماً لِلرِّضَا علیه‌السلام أَخْبِرْنِی بِأَکْبَرِ فَضِیلَةٍ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه‌السلام یَدُلُّ عَلَیْهَا الْقُرْآنُ قَالَ فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع فَضِیلَتُهُ فِی الْمُبَاهَلَةِ قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ‏ فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبِینَ‏ «آل‌عمران: 61» فَدَعَا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ علیهماالسلام فَکَانَا ابْنَیْهِ وَ دَعَا فَاطِمَةَ علیها السلام فَکَانَتْ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ نِسَاءَهُ وَ دَعَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه‌السلام فَکَانَ نَفْسَهُ بِحُکْمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَدْ ثَبَتَ أَنَّهُ لَیْسَ أَحَدٌ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ أَجَلَّ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم وَ أَفْضَلَ فَوَجَبَ أَنْ لَا یَکُونَ أَحَدٌ أَفْضَلَ مِنْ نَفْسِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم بِحُکْمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ (فصول المختاره شیخ مفید ص 38)

 

همچنین بخوانید: تردید ناپذیری حادثه مباهله

حسن ظن به خدا

 

امام رضا علیه السلام می فرمایند:

 

گمانت را به خدا نیکو و خوش دارد، که هر کس به خدا خوش گمان شود همچون گمانش با او عمل نماید.

 

و هر کس به روزى اندک رضایت دهد، عمل اندک او پذیرفته شود،

 

 و هر کس که به اندک حلال رضایت دهد بارش سبک گردد و خانواده اش رفاه یابند، و خداوند او را به درد و دواى دنیا بینا سازد، و او را تا رسیدن به بهشت، سالم از دنیا بیرون برد. (تحف العقول، ترجمه جعفرى، ص421)

 

 

وَ قَالَ  علیه السلام : أَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللَّهِ فَإِنَّ مَنْ حَسُنَ ظَنُّهُ بِاللَّهِ کَانَ اللَّهُ عِنْدَ ظَنِّهِ   وَ مَنْ رَضِیَ بِالْقَلِیلِ مِنَ الرِّزْقِ قُبِلَ مِنْهُ الْیَسِیرُ مِنَ الْعَمَلِ وَ مَنْ رَضِیَ بِالْیَسِیرِ مِنَ الْحَلَالِ خَفَّتْ مَئُونَتُهُ وَ نُعِّمَ أَهْلُهُ وَ بَصَّرَهُ اللَّهُ دَاءَ الدُّنْیَا وَ دَوَاءَهَا وَ أَخْرَجَهُ مِنْهَا سَالِماً إِلَى دَارِ السَّلَامِ. (تحف العقول،ص 449)

 

روزگار خاموشی

 

امام رضا علیه السلام می فرمایند:

 روزگارى بر مردم خواهد آمد که نُه دهم عافیت در کناره گیرى از مردم باشد، و یک دهم آن در خموشى و سکوت. (تحف العقول، ترجمه جعفرى، ص419)

 

وَ قَالَ علیه السلام:  یَأْتِی عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ تَکُونُ الْعَافِیَةُ فِیهِ عَشَرَةَ أَجْزَاءٍ تِسْعَةٌ مِنْهَا فِی اعْتِزَالِ النَّاسِ وَ وَاحِدٌ فِی الصَّمْتِ. (تحف العقول،ص446)

 

بخیل، حسود و ودروغگو

 

وَ قَالَ علیه السلام:  لَیْسَ لِبَخِیلٍ رَاحَةٌ وَ لَا لِحَسُودٍ لَذَّةٌ  ...  وَ لَا لِکَذُوبٍ مُرُوَّةٌ. (تحف العقول،ص450)

 

امام رضا علبه السلام فرمودند: فرد بخیل راحتى ندارد، و حسود لذّت و خوشى، ... و دروغگو جوانمردى و مردانگى. (تحف العقول، ترجمه جعفرى، ص422)

 

بخیل یا سخاوتمند؟!

 

امام رضا علیه السلام می فرمایند:

 

 فرد با سخاوت از غذاى مردم مى خورد تا آنان نیز از خوراکش بخورند.

ولى فرد بخیل از غذایشان نمى خورد تا از خوراکش نخورند. (تحف العقول، ترجمه جعفرى، ص419)

  

وَ قَالَ علیه السلام: السَّخِیُّ یَأْکُلُ مِنْ طَعَامِ النَّاسِ لِیَأْکُلُوا مِنْ طَعَامِهِ وَ الْبَخِیلُ لَا یَأْکُلُ مِنْ طَعَامِ النَّاسِ لِئَلَّا یَأْکُلُوا مِنْ طَعَامِهِ. (تحف العقول،ص446)

 

پاداشی بیش از رزمنده

 

امام رضا علیه السلام می فرمایند:

 شخصى که در پى رزق و روزى رود تا خانواده اش را اداره نماید اجر و پاداشش از رزمنده در جهاد بیشتر است.

(تحف العقول، ترجمه جعفرى، ص419)

 

وَ قَالَ علیه السلام:  إِنَّ الَّذِی یَطْلُبُ مِنْ فَضْلٍ یَکُفُّ بِهِ عِیَالَهُ أَعْظَمُ أَجْراً مِنَ الْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ. (تحف العقول،ص445)

سلام بر امام رئوف

 

السلام علیک یا ابا الحسن

علی بن موسی الرضا

و رحمة الله و برکاته

 

چهار رکن ایمان در حدیث امام رضا علیه السلام

 

امام رضا علیه السلام فرمودند:

ایمان را چهار پایه و رکن است:

 

1- توکّل بر خدا

2- رضا به قضا و خواست خدا

3- و تسلیم امر و فرمان خدا

4- و واگذارى امور به خدا.

 

بنده صالح [مؤمن آل فرعون ] گفت: «و من کار خود را به خدا وا مى گذارم [که خدا به بندگان بینا است ]، پس خدا او را از بدیها و سختیهاى آن نیرنگهائى که ساختند نجات بخشید». (تحف العقول، ترجمه جعفرى، ص419)

 

 

وَ قَالَ علیه السلام:  الْإِیمَانُ أَرْبَعَةُ أَرْکَانٍ التَّوَکُّلُ عَلَى اللَّهِ وَ الرِّضَا بِقَضَاءِ اللَّهِ وَ التَّسْلِیمُ لِأَمْرِ اللَّهِ وَ التَّفْوِیضُ إِلَى اللَّهِ قَالَ الْعَبْدُ الصَّالِحُ  وَ أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ - فَوَقاهُ اللَّهُ سَیِّئاتِ ما مَکَرُوا (تحف العقول،ص445)