این مقاله با همکاری استاد محترم سرکار خانم رضایی تدوین شده است و از مقالات برگزیده کنگره ملی مفسر قرآن آیت الله نجفی همدانی است.
چکیده
یکی از راه های افزایش زیبایی کلام و بیان مفاهیم خاص در قرآن کریم، چینش خاص کلمات و عبارات قرآن کریم است که در علوم بلاغت و علوم قرآنی با عنوان «تقدیم و تأخیر» مورد بحث قرار می گیرد. مفسران کلام الهی نیز به تناسب شیوه ها و گرایش های خاص تفسیری مواردی از آن را متذکر شده اند، از جمله آیت الله آقا نجفی همدانی در تفسیر «انوار درخشان» در ضمن تفسیر، با توجه به تقدیم و تاخیر عبارات و کلمات، برداشت های خاصی از آیات قرآن را ارائه کرده است که پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی، پس از ارائه تعریفی از «تقدیم و تأخیر» و ذکر انواع آن، شیوه های بیان تقدیم و تأخیر را در تفسیر مزبور بررسی کرده و مهم ترین اغراض تقدیم و تأخیر در آیات قرآن را با توجه به تفسیر انوار درخشان چنین برشمرده است: حصر و اختصاص، سبق زمانی، محوریت، رعایت حقوق، کثرت، بیان رتبه، تشریف، عنایت، تأکید بر اهمیت مطلب. ناگفته نماند نقد برخی موارد تقدیم و تاخیر در تفسیر مذکور از نظر دور نماندهاست.
واژههای کلیدی: تقدیم و تأخیر، اغراض تقدیم و تأخیر، تفسیر انوار درخشان، آیتالله آقا نجفی همدانی، قرآن کریم