با آن کس که بیش از همه دوستش دارى دشمنى نکن

 

نامه اى به دست ابوذر رسید، آن را باز کرد و خواند. از راه دور آمده بود. شخصى به وسیله نامه از او تقاضاى اندرز جامعى کرده بود. او از کسانى بود که ابوذر را مى شناخت که چقدر مورد توجه رسول اکرم بوده و رسول اکرم چقدر او را مورد عنایت قرار مى داده و با سخنان بلند و پرمعناى خویش به او حکمت مى آموخته است.

ابوذر در پاسخ فقط یک جمله نوشت، یک جمله کوتاه: «با آن کس که بیش از همه مردم او را دوست مى دارى بدى و دشمنى مکن.» نامه را بست و براى طرف فرستاد.

 

آن شخص بعد از آنکه نامه ابوذر را باز کرد و خواند چیزى از آن سر درنیاورد. با خود گفت یعنى چه؟ مقصود چیست؟ «با آن کس که بیش از همه مردم او را دوست مى دارى بدى و دشمنى نکن» یعنى چه؟ این که از قبیل توضیح واضحات است! مگر ممکن است که آدمى محبوبى داشته باشد- آنهم عزیزترین محبوبها- و با او بدى بکند؟! بدى که نمى کند سهل است، مال و جان و هستى خود را در پاى او مى ریزد و فدا مى کند.

از طرف دیگر با خود اندیشید که شخصیت گوینده جمله را نباید از نظر دور داشت، گوینده این جمله ابوذر است، ابوذر لقمان امت است و عقلى حکیمانه دارد؛ چاره اى نیست باید از خودش توضیح بخواهم.

مجددا نامه اى به ابوذر نوشت و توضیح خواست.

 

ابوذر در جواب نوشت: «مقصودم از محبوب ترین و عزیزترین افراد در نزد تو همان خودت هستى. مقصودم شخص دیگرى نیست. تو خودت را از همه مردم بیشتر دوست مى دارى. اینکه گفتم با محبوب ترین عزیزانت دشمنى نکن، یعنى با خودت خصمانه رفتار نکن. مگر نمى دانى هر خلاف و گناهى که انسان مرتکب مى شود، مستقیما صدمه اش بر خودش وارد مى شود و ضررش دامن خودش را مى گیرد.»

 

مجموعه آثار شهید مطهری، ج 18، ص: 281 و 282