اتاق کار ابراهیم هادی

شهید ابراهیم هادی

اوایل انقلاب بود، ابراهیم در کیمته مشغول فعالیت بود، حیطه فعالیت کیمته ها بسیار گسترده بود، مردم در بیشتر  مشکلات به کمیته ها مراجعه می کردند. من به کمیته ای که ابراهیم در آنجا مشغول بود رفتم، چند اتاق کنار هم بود. در هر اتاق یک میز قرار داشت و یکی از نیروهای کمیته پشت میز جوابگوی مردم بود. وارد اتاق ابراهیم شدم، برخلاف دیگر اتاق ها میز کار پشت سرش بود و صندلی جلوی میز قرار داشت! صندلی مراجعین هم جلوی صندلی ابراهیم بود. پرسیدم اینجا چرا فرق داره؟ گفت: پشت میز که نشستم احساس غرور بهم دست داد، گفتم اینطوری از مردم دور میشم، برا همین صندلی خودم را آوردم این طرف تا به مردم نزدیک تر باشم.

 

 منبع: سلام بر ابراهیم2 ، ص 230

سه راهنمایی برای رستگاری

روای: اصغر علی محمد پور اهر

 اواخر آبان ماه و اوایل آذر که برای مرخصی راهی تهران شدیم، مسعود [مسعود علی محمد پور اهر] و مهدی [کبیر زاده] از هم نشانی و شماره تلفن گرفتند و در تهران چند بار همدیگر را دیدند. در میدان آزادی با هم قرار می گذاشتند تا با هم به دیدار حاج پروازی بروند. از مرخصی که برگشتیم مسعود به من گفت: من و مهدی به همراه حاج پروازی برای دیدن حاج آقا حق شناس به حوزه علمیه امین الدوله رفتیم، حاج آقا پیرمند سالخورده و عارف بود. ایشان برای رستگاری سه راهنمایی به من و مسعود کرد:

.

1- دروغ نگویید

 2- غیبت نکنید  و اگر دیدید در مجلسی غیبت می کنند آن را ترک کنید

 3- قبل از اذان، آماده  و متوجه نماز شوید.

.

 منبع: دسته یک، صفحه 98 و 99

سلام و سفارش های امام صادق علیه السلام به شیعیان

قال الصادق علیه السلام لِخَیْثَمَةَ:

أَبْلِغْ‏ مَوَالِیَنَا السَّلَامَ وَ أَوْصِهِمْ بِتَقْوَى اللَّهِ وَ الْعَمَلِ الصَّالِحِ وَ أَنْ یَعُودَ صَحِیحُهُمْ مَرِیضَهُمْ وَ لْیَعُدْ غَنِیُّهُمْ عَلَى فَقِیرِهِمْ وَ لْیَحْضُرْ حَیُّهُمْ جَنَازَةَ مَیِّتِهِمْ وَ أَنْ یَتَأَلَّفُوا فِی الْبُیُوتِ وَ یَتَذَاکَرُوا عِلْمَ الدِّینِ فَفِی ذَلِکَ حَیَاةُ أَمْرِنَا رَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَحْیَا أَمْرَنَا

(دیلمى، حسن بن محمد، أعلام الدین فی صفات المؤمنین، قم،  مؤسسة آل البیت علیهم السلام، چاپ: اول، 1408ق، ص 83 )

.

امام صادق علیه السلام به خیثمه فرمودند:

سلام مرا به دوستانمان برسان و آنها را تقوا و عمل صالح سفارش کن، و اینکه تندرستشان، از مریضان عیادت کنند و توانگران از فقرا دستگیری کنند و زنده ها در تشییع جنازه مرده ها شرکت کنند؛ و در خانه ها با هم انس و الفت گیرند و با هم علم دین را مذاکره و مباحثه کنند که این کار امر (امامت) ما را زنده نگه می دارد. رحمت خدا بر کسی که امر ما را احیا کند.

آخرین وصیت امام علی علیه السلام در باره قرآن

.

امیر مومنان حضرت علی علیه السلام پس از ضربه ابن ملجم، به فرزندانش امام حسن و امام حسین علیهما السلام چنین وصیت می کنند:

.

 ... وَ اللَّهَ اللَّهَ فِی الْقُرْآنِ لَا یَسْبِقُکُمْ‏ بِالْعَمَلِ بِهِ غَیْرُکُم (نهج البلاغه صبحی صالح، نامه 47)

.

... خدا را، خدا را، در باره قرآن، مبادا دیگران در عمل به آن، بر شما سبقت گیرند.

برترین عبادات در نگاه امام علی علیه السلام

.

وَ قَالَ علی علیه السلام‏: أَفْضَلُ الْعِبَادِةِ الصَّبْرُ وَ الصَّمْتُ وَ انْتِظَارُ الْفَرَج‏ (ابن شعبه حرانی، تحف العقول ؛ ص201)

.

حضرت علی علیه السلام فرمودند:

برترین عبادت صبر و خاموشی و انتظار فرج است.

شوق دیدار حضرت علی علیه السلام

میزان اشتیاق پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به دیدار علی علیه السلام به اندازه ای است که در منابع شیعه و سنی روایاتی در این زمینه ذکر شده است، از جمله در سنن ترمذی (از صحاح سته اهل تسنن) از ام عطیه روایتی آورده است که وی می گوید:

پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم لشکری را به نبرد فرستاد که حضرت علی علیه السلام هم با آنها بود، پس از آن از پیامبر شنیدم که دست هایش را به دعا بلند کرده و چنین دعا می کرد: بارالها مرا نمیران تا علی را ببینم.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ وَ یَعْقُوبُ بْنُ إِبْرَاهِیمَ وَ غَیْرُ وَاحِدٍ قَالُوا: أَخْبَرَنَا أَبُو عَاصِمٍ، عَنْ أَبِی الْجَرَّاحِ، حَدَّثَنِی جَابِرُ بْنُ صُبَیْحٍ قَالَ: حَدَّثَتْنِی أُمُّ شَرَاحِیلَ قَالَتْ: حَدَّثَتْنِی أُمُّ عَطِیَّةَ قَالَتْ: بَعَثَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ جَیْشًا فِیهِمْ عَلِیٌّ، قَالَتْ: فَسَمِعْتُ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ وَ هُوَ رَافِعٌ یَدَیْهِ یَقُولُ: «اللَّهُمَّ لَا تُمِتْنِی‏ حَتَّى‏ تُرِیَنِی عَلِیًّا»

(ترمذى، محمد بن عیسى، الجامع الصحیح و هو سنن الترمذی، 6جلد، قاهره، دار الحدیث ، چاپ اول: 1419 ق، ج5 ص 461)

ثمرات مبارزه با هوای نفس

.

.

 عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام، قَالَ: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه و آله: یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی وَ عَظَمَتِی‏  وَ کِبْرِیَائِی وَ نُورِی‏  وَ عُلُوِّی وَ ارْتِفَاعِ مَکَانِی، لَایُؤْثِرُ عَبْدٌ هَوَاهُ عَلى‏ هَوَایَ إِلَّا شَتَّتُّ عَلَیْهِ أَمْرَهُ‏ ، وَ لَبَّسْتُ عَلَیْهِ دُنْیَاهُ، وَ شَغَلْتُ قَلْبَهُ بِهَا، وَ لَمْ أُؤْتِهِ‏  مِنْهَا إِلَّا مَا قَدَّرْتُ‏  لَهُ‏ ؛

وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی وَ عَظَمَتِی وَ نُورِی وَ عُلُوِّی وَ ارْتِفَاعِ مَکَانِی، لَایُؤْثِرُ عَبْدٌ هَوَایَ‏ عَلى‏ هَوَاهُ‏ إِلَّا اسْتَحْفَظْتُهُ مَلَائِکَتِی، وَ کَفَّلْتُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ رِزْقَهُ، وَ کُنْتُ لَهُ مِنْ وَرَاءِ  تِجَارَةِ کُلِّ تَاجِرٍ، وَ أَتَتْهُ‏  الدُّنْیَا وَ هِیَ رَاغِمَةٌ

(کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی (ط - دارالحدیث)، 15جلد، دار الحدیث - قم، چاپ: اول، ق‏1429؛ ج‏4 ؛ ص34 و 35)

.

ترجمه حدیث:

از امام باقر علیه السلام روایت شده که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: خدا عز و جل مى ‏فرماید:

به عزت و جلال و بزرگى و کبریاء و نور و برترى و مقام بلندم سوگند، هیچ بنده‏ اى دلخواه خود را بر دلخواه من اختیار نکند جز آنکه کارش را پریشان کنم و دنیایش را در هم سازم و دلش را بدان سرگرم کنم و از آن بدو ندهم جز همان که مقدّر او کرده ام،

به عزت و جلال و عظمت و نور و علوّ و مقام بلندم سوگند، هیچ بنده‏ اى خواست مرا بر دلخواه خود مقدم ندارد جز آنکه فرشته‏ هاى من او را نگهبانى کنند و آسمانها و زمین را کفیل روزى او سازم و از پس تجارت و بهره ‏جوئى هر تاجرى من پشتیبان اویم و دنیا هم به آستان بوسى او آید. (ترجمه  محمد باقر کمره ای)

.

حضرت امام خمینی (رحمه الله) پس از ذکر این حدیث در مذمت تبعیت از هوای نفس، می فرماید: «و این حدیث از محکمات احادیث است که مضمونش شهادت دهد که از سرچشمه زلال علم خدای تبارک و تعالی است» (اربعین حدیث ص 170 و 171)

کارکردهای خداباوری در استکبارستیزی از منظر قرآن کریم با تاکید بر تفاسیر المیزان و نمونه

از مقالات برگزیده یازدهمین همایش بین المللی پژوهش های قرآنی در سال 1397 که حاصل تلاش خانم ربابه فتحی و خانم لیلا رضایی است.

چکیده:

ایمان به خدا نقش اساسی در اعتقاد انسان دارد که همه عرصه‌های زندگی آدمی ازجمله زندگی سیاسی انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نتایج و آثار اعتقاد به خدا در حیات سیاسی آدمی، نسبت به انسان‌های مختلف، متغیر خواهد بود و هر کس به میزان ایمان خویش از برکات آن مستفیض خواهد شد. از طرف دیگر مؤمنان همواره در طول تاریخ موردانتقاد و آزار و اذیت‌های فراوان از طرف کسانی بوده‌اند که به خداوند ایمان نیاورده‌اند و در برابر خدا و مؤمنان احساس بزرگی می‌کنند. در لسان قرآن از چنین اشخاصی با عنوان مستکبر تعبیر شده و مبارزه با خوی استکباری را ضروری و لازم شمرده است از دیدگاه قرآن بین میزان ایمان و مبارزه با استکبار همبستگی و ارتباط خاصی برقرار است؛ یعنی اینکه یکی از جلوه‌های خداباوری در زندگی آدمی استکبارستیزی مؤمنان است و درآیات متعددی به شیوه‌های مختلف به این تأثیرگذاری اشاره‌شده است و برخی مفسران معاصر، به‌طور ضمنی این علقه و ارتباط را متذکر شده‌اند. بر این اساس نوشتار حاضر، با استفاده از روش تحلیلی-تفسیری آیات مرتبط با بحث از قرآن کریم را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و با مراجعه به تفسیر المیزان و تفسیر نمونه، ارتباط بین باور به خدا و اوصاف الهی را با استکبارستیزی بیان کرده است. ماحصل مطلب اینکه باور به خدا و اوصاف الهی برای انسان عزتی می‌آورد که برای حفظ آن مؤمنان از دوستی با مستکبران، حمایت از آنان و پیروی از آنان دوری می‌کنند.

واژگان کلیدی: خداباوری، استکبارستیزی، تفسیر المیزان، تفسیر نمونه، قرآن کریم.

دریافت متن کامل مقاله کارکردهای خداباوری در استکبار ستیزی از منظر قرآن کریم

برخی موضوعات پژوهشی در حوزه دعا و صحیفه سجادیه

برخی موضوعات پیشنهادی پژوهشی در حوزه مطالعات دعاشناسی

.

1. عبودیت در صحیفه سجادیه (از جمله فرازی از دعای مکارم اخلاق: عبدنی لک ؛ عبودیت در اخلاق، عبودیت در رفتار ، عبودیت دایمی، عبادت دایمی)

2. قدرت در صحیفه سجادیه

3. مقابله و مبارزه با افسردگی در صحیفه سجادیه (با تحلیل مواردی مانند دعای عافیت؛ عباراتی نظیر اصلاح نیت، نیت عالی، اعمال احسن، اصلاح فساد و ...)

4. پیامدهای گناه در صحیفه (مثلا دعای توبه، گناه باعث چه عواقب دنیوی و اخروی شده است؟)

5. آرمان گرایی در صحیفه سجادیه (در مواردی مانند دعای 20 بند های اول: اللهم صل علی محمد و آله و بلغ بایمانی اکمل الایمان و اجعل یقینی افضل الیقین و انته بنیتی الی احسن النیات و بعملی الی احسن الاعمال؛ اللهم وفر بلطفک نیتی و صحح بما عندک یقینی و استصلح بقدرتک ما فسد منی؛ برای تکمیل می توان برخی آیات را نیز شاهد آورد از جمله عبارت واجعلنی للمتقین اماما از زبان حضرت ابراهیم علیه السلام)

6. نقش سیاق در ادعیه (می تواند مطالعه موردی در صحیفه سجادیه نیز صورت گیرد: نقش سیاق در ادعیه صحیفه سجادیه)

7. بررسی نامگذاری ادعیه (نامگذاری ادعیه از سوی چه کسی صورت گرفته است؟ مثلا نامگذاری ادعیه صحیفه سجادیه یا نامگذاری سایر ادعیه مانند دعای کمیل؟ آیا نامگذاری توقیفی است یا اجتهادی؟ آیا اسامی با محتوا سازگاری کامل دارد یا در برخی موارد در محتوا موارد دیگری هم اشاره شده است؟ آیا مواردی وجود دارد که در محتوا مطلبی مورد اشاره واقع شود که از لحاظ کثرت و تعدد و زیادی بیشتر از عنوان باشد؟ یعنی مثلا برای عنوان ده جمله مرتبط ذکر شده ولی 14 جمله و محتوا وجود دارد که به غیر عنوان مربوط است. در فرض مذکور آیا این 14 عنوان مربوط به یک موضوع هستند یا موضوعات متعدد دارند؟ به بیان دیگر اگر یک دعای خاص چندین مطلب را ذکر کرده است نامگذاری با توجه به کدام بخش صورت گرفته است و چرا؟)

8. ساختار موضوعی و تناسب بین موضوعات در ادعیه (همانند تناسب آیات در یک سوره) (در مورد بقیه ادعیه نیز این بحث قابل جریان است مثلا در مورد دعای کمیل، زیارت عاشورا و ...که دو نوع می توان مسئله را مورد بحث قرار داد یک به صورت کلی در همه ادعیه و به صورت جزئی در یک دعای خاص؛ یعنی دو مقاله مجزا)

9. تعریف اخلاق از نظر امام سجاد علیه السلام (با توجه به دعای مکارم الاخلاق، چه تعریفی از اخلاق می توان از طرف امام ارائه کرد؟ آیا امام سجاد علیه السلام یا سایر ائمه علیهم‌السلام تعریفی از اخلاق ارائه کرده اند مانند آنچه در باره علم (العلم نور ...) یا در باره عقل (العقل ما عبد به الرحمن و..) ارائه شده است؟ در صورت مثبت بودن جواب یا منفی بودن جواب، چرا؟

10. تحلیل ادعیه امام حسین علیه السلام در روز عاشورا  یا از مدینه تا کربلا؛ (حضرت بر چه محتوایی دعا کرده است؟  چرا این دعا را انتخاب کرده است؟ و ...)

11. از امام حسین علیه السلام و بقیه ائمه علیهم السلام چه بخواهیم؟

12. تحلیل دعاهای امیرمومنان علی علیه السلام (یک سوال به عنوان نمونه: در مراسم عمومی – مثلا در خطبه های نهج البلاغه- چه دعایی از امیرمومنان شنیده می شد؟ )

13. سعادت و خوشبختی در صحیفه سجادیه (برای مطالعه بیشتر به جلسه 94 شرح صحیفه سجادیه استاد فاطمی نیا مراجعه شود)

14. ویژگی های اهل بیت علیهم السلام در صحیفه سجادیه؛ (مثلا در دعای 42 صحیفه سجادیه، دعای ختم قرآن، بند 6 می خوانیم: فصل علی محمد و آله الخطیب به و علی آله الخزان له).

15. تطبیق دعاهای صحیفه سجادیه با قرآن (بررسی موردی)

.

ادامه موضوعات پیشنهادی برای تدوین مقاله و پایان نامه

عرصه‌های استکبارستیزی از دیدگاه مقام معظم رهبری

از مقالات برگزیده یازدهمین همایش بین المللی پژوهش های قرآنی در سال 1397 که با تلاش  دانشجوی محترم کارشناسی دانشکده علوم قرآنی مراغه، خانم فاطمه رضایی به ثمر نشسته است.

چکیده

استکبار در اصطلاح در مورد افراد و یا دولت‌هایی به کار می‌رود که برای حفظ منافع خود، قصد تحمیل قدرت و مداخله در امور دیگر دولت‌ها را دارند. ازآنجایی‌که اساس فعالیت‌های کشور در عرصه‌های مختلف نظیر عرصه سیاسی، فرهنگی، علمی، دفاعی شکل می‌گیرد لذا برای مقابله و مبارزه با استکبار باید در هرکدام از عرصه‌ها برنامه‌ریزی مناسب و اقدامات شایسته‌ای صورت گیرد تا بتوان به‌طور مؤثر در برابر استکبار استقامت نمود. بررسی عرصه‌های مختلف استکبارستیزی از دیدگاه پرچم‌داران مبارزه با استکبار به دلیل فرمان دهی میدان نبرد با استکبار و آگاهی به جوانب گوناگون آن از اهمیت بیشتری برخوردار است ازاین‌رو پژوهش پیش رو به‌صورت کتابخانه‌ای و با روش توصیفی به بیان روش‌های استکبارستیزی از دیدگاه مقام معظم رهبری به‌عنوان پرچم‌دار مبارزه با استکبار جهانی در عصر حاضر پرداخته است، به نظر نویسندگان مهم‌ترین عرصه‌های استکبارستیزی از دیدگاه مقام معظم رهبری در چهار عرصه بزرگ سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و علمی قابل‌تحلیل و بررسی است که برای استکبارستیزی پیشرفت هماهنگ و همگامی آن‌ها ضروری است تا بتوان با استقامت و امیدواری و تکیه بر اصول اسلام برای مقابله با استکبار برنامه‌ریزی کرد.

واژه‌های کلیدی: استکبار، عرصه‌های استکبارستیزی، مقام معظم رهبری، قرآن کریم.

دریافت متن کامل مقاله عرصه های استکبارستیزی از دیدگاه مقام معظم رهبری

اعجاز علمی قرآن در اندیشه آیت‌الله قرشی

از مقالات تدوین شده در سال 1394 با همکاری دانشجویان محترم خانم لیلا رضایی و خانم حکیمه یاری

چکیده

تحولات سریع علمی و کشف اسرار طبیعی و تجربی، عرصه جدیدی از تحقیقات علمی را در محور قرآن‌پژوهی پدید آورده است و این امر به گسترش بحث تفسیر علمی آیات قرآن، البته با رویکردهای متفاوت منجر شده است. برخی با پذیرش وجود همه علوم تجربی در قرآن، آن را پذیرفته و عده‌ای کاملاً آن را مردود دانسته و گروه سوم راه اعتدال را در پیش گرفته و یافته‌های قطعی علوم تجربی را در پذیرش اعجاز علمی قرآن دخالت می‌دهند. آیت‌الله قرشی با اشاره ضمنی به اعجاز علمی قرآن، با بهره‌گیری از مبانی اعجاز علمی ازجمله تصریح ائمه معصوم درباره نکات علمی، جامعیت قرآن در مسائل مربوط به امر هدایت، مسائل علمی و عقلی به عنوان کلید حل مسائل توحیدی و اعتقادی، روش معتدلانه‌ از تفسیر علمی را در پیش‌گرفته است. در نوشتار حاضر از رهگذر آثار آیت‌الله قرشی، پس از بررسی مبانی فوق، برخی از آیات مربوط به علوم تجربی با رویکرد توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: رقیق‌تر شدن هوا در ارتفاعات، طبقات جو، تلقیح میوه‌ها،ثبات کوه‌ها و وزش باد.

کلید واژه‌ها: اعجاز علمی، مبانی اعجاز علمی، آیت‌الله قرشی، علوم تجربی، قرآن کریم.

متن کامل مقاله اعجاز علمی قرآن در اندیشه آیت‌الله قرشی

موضوع پیشنهادی مقاله و کتاب با محوریت اندیشه های شهید مطهری

امسال چهلمین سالگرد شهادت استاد شهید مرتضی مطهری است، برای گرامیداشت یاد و خاطره استاد شهید برخی موضوعات پیشنهادی با محوریت بررسی آثار و اندیشه های ایشان جهت تدوین مقاله و کتاب ارائه می گردد. شاید که بتوانیم قطره ای از دریای تلاش های استاد شهید را قدردانی کنیم، موضوعات علاوه بر لیست زیر به موضوعات پیشنهادی پایان نامه نیز اضافه می گردد.

لیست موضوعات پیشنهادی با محوریت اندیشه های شهید مطهری:

1. معناشناسی واژگان از نگاه شهید مطهری ؛ مثل بررسی واژه کفر، واژه ولی یا واژه سبحان
2. چگونگی ترجمه آیات در آثار شهید مطهری (بویژه آثار مکتوب) و ذکر محاسن و نواقص و نوآوری ها و دقت های لازم؛ منابع مورد استفاده وی در ترجمه چیست؟ نظر شهید مطهری در باره اصل ترجمه چیست؟ ایا در آثارش مطلبی در باره ترجمه دارد یا خیر؟ از چه ترجمه ای تمجید کرده است؟ آیا نقدهایی بر ترجمه های دیگران دارد؟
3. جری و تطبیق آیات قرآن در آثار شهید مطهری (مصادیق برخی عبارت در آیات قرآن از نگاه شهید مطهری مثلا اصحاب المیمنه؛ چگونگی مصداق یابی ، دلیل ذکر مصادیق و چگونگی ذکر معنای باطنی )
4. تفسیر قرآن به قرآن در آثار شهید مطهری
5. روش تفسیر شهید مطهری
6. نقش روایات در تفسیر شهید مطهری
7. تاثیر شهید مطهری بر تفاسیر بعدی
8. علوم قرآنی در آثار شهید مطهری (بررسی موردی مثلا تقدیم و تاخیر؛ عنوان پیشنهادی: بازاندیشی علوم قرآنی در آثار شهید مطهری
9. بررسی روش های تبلیغی و اصول تبلیغی شهید مطهری
10. علوم بلاغی در آثار شهید مطهری (مثال اصل «التفات»؛ در فن فصاحت و بلاغت در علم معانی، اصلی است که از آن به «اصل التفات» تعبیر می‏کنند. در آنجا مقصود از «التفات» این است که متکلّم در یک سیاق واحد که دارد سخن می‏گوید، از این حالتهای سه ضمیر، یعنی حالت ضمیر غیاب یا خطاب یا تکلّم، از یکی به دیگری التفات پیدا می‏کند ... (مجموعه آثار شهید مطهری؛ ج ‏27، ص: 548)
11. شان نزول در آثار استاد مطهری
12. سرنوشت منافقان پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم؛ شهید مطهری به نقل از علامه طباطبایی می فرماید که چرا سخنی از منافقان پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نیست (جلد 27 مجموعه آثار شهید مطهری ذیل تفسیر آیات سوره منافقان)
13. تشبیهات و تمثیلات شهید مطهری
14. چگونگی فرهنگ سازی قرآن از نگاه شهید مطهری (به نظر شهید مطهری قرآن چگونه فرهنگ سازی کرده است؟)
15. چگونگی فرهنگ سازی شهید مطهری (شهید مطهری چگونه فرهنگ سازی کرده و چگونه با فرهنگ های غلط مبارزه کرده است؟ فرهنگ های غلط در زمان ایشان چه مصادیق و چه مولفه هایی داشتند؟ و چگونه آنها را نقد کرده است؟  و چگونه با آنها مبارزه کرده است؟ چگونه این فرهنگ سازی برای زندگی امروزی موثر است و چه کاربردی دارد؟ در این پژوهش هم مطالب علمی کتب ایشان مهم است و هم خاطراتی که در ضمن آنها ذکر کرده است
16. جایگاه شعر در آثار شهید مطهری (شعر در آثار شهید مطهری چه جایگاهی دارد؟ در چه مواقعی به شعر استناد کرده است؟ چه مبنا و اصولی در استناد به اشعار دارد؟ از چه شخصیت هایی ببیشتر نقل کرده است؟ از چه شاعرانی تمجید کرده است ؟ و ... می تواند به صورت موضوعی یا الفبایی بیاید)
17. دعا در آثار شهید مطهری؛ شهید مطهری در باره وجوه مختلف دعا چه نظری دارند و بر چه دعاهایی تاکید می کنند ؟ در عمل چه نوع دعا می کنند بویژه در پایان سخنرانی ها؟ آداب اجابت دعا را در چه می دانند؟
18. بررسی معنای ام، با توجه به ام القری و آیه  فامه هاویه
19. چگونگی نقد احادیث در آثار شهید مطهری (برای نمونه ها ر.ک. کتاب ده گفتار حدیث تجدید سده ای دین و مجموعه آثار، ج‏21، ص: 183 و 184)
20. المیزان در نگاه شهید مطهری (تبیین جایگاه علامه، تعیین ارزش علمی المیزان؛و نقد یا تکمیل مباحث المیزان در آثار شهید مطهری)
21. شیوه های نقد در اندیشه شهید مطهری ؛ شهید مطهری چگونه آثار دیگران را نقد کرده است، در نقد کردن چه اصولی را رعایت کرده است؟ و مبانی ایشان در این کار چیست؟ با قرآن نقد کرده است یا با روایت یا با کمک سیره عقلا و دلیل عقلی؟ بیشتر چه مسائلی را نقد کرده است؟  شهید مطهری  اندیشه راسل و هگل و ابن سیرین و ... را چگونه نقد کرده است؟ مبانی و اصول نقدش چیست؟چه موضوعاتی را بیشتر نقد کرده است؟چه شخصیت های را بیشتر نقد کرده است؟برخی مصادیق نقد نیز می تواند مطرح شود می توان به صورت موردی به نقد اندیشه های یک نفر نیز پرداخت مثلا نقد اندیشه های کانت در آثار شهید مطهری
22. اصل استفاده از داستان در تبیین مطلب در سیره شهید مطهری؛ شهید مطهری در کجاها از داستان برای تبیین مطالب بهره برده است و چه استفاده ای کرده، نوع داستان ها چه بوده، از چه منابعی نقل کرده؟ داستان ها عامیانه بوده یا از منابع کهن گرفته شده؟ نظر ایشان راجع به قصه گویی قرآن و سایر کتب آسمانی چیست؟
23. مبانی و شیوه استناد شهید مطهری به آیات قرآن؛ شهید مطهری در استناد به آیات قرآن از چه شیوه ای استفاده کرده است؟ و بر پایه چه مبانی؟
24. قواعد فقهی در آثار شهید مطهری، مثلا قاعده لا ضرار
25. ارزش کتب در آثار شهید مطهری؛ استاد شهید از چه کتابی تعریف کرده و از چه کتابی نکوهش کرده است؟چرا این کار را انجام داده است؟ عنوان پیشنهادی: نقد کتب در آثار شهید مطهری. (نمونه نقد شده: کتاب صالحی نجف آبادی و متن زیر نمونه دیگر است:
26. جمله‏ای اخیراً به مولای متقیان منسوب شده است به این عبارت: لاتُؤَدِّبوا اوْلادَکُمْ بِاخْلاقِکُمْ لِا نَّهُمْ خُلِقوا لِزَمانٍ غَیْرِ زَمانِکُمْ. معنای این جمله این است که فرزندان خودتان را به اخلاق خودتان تربیت نکنید، برای اینکه آنها برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده‏اند؛ یعنی شما متعلق به یک زمان هستید و فرزندان شما متعلق به زمان آینده. اخلاقی که شما خودتان دارید خوب است ولی متعلق به زمان شماست، اما اخلاقی که آنها باید داشته باشند اخلاقی است که باید در زمان آینده خوب باشد. در اینجا دو مطلب است: یکی اینکه آیا این جمله را علی علیه السلام فرموده است؟ یعنی سند این گفتار چیست و از کجاست؟ بحث دوم این است که قطع نظر از اینکه گوینده این کلام چه کسی باشد، آیا این جمله ممکن است مفهوم درستی داشته باشد یا نه؟.اما قسمت اول. این جمله تاکنون در هیچ کتابی از کتبی که قابل اعتماد باشد بلکه کتبی که قابل اعتماد نباشد ولی این جمله در آن به شکل حدیث از علی علیه السلام روایت شده باشد، دیده نشده است؛ یعنی در نهج البلاغه این جمله نیست، در کتب اربعه هم نیست، در کتابهای حدیثی که بعد نوشته شده و در آنها حتی احادیث‏ ضعیف را هم جمع آوری کرده‏اند مانند بحارالانوار نیز نیست، اخیراً شایع شده است ( مجموعه آثار، ج‏21، ص: 183 و 184)
27. امام مهدی علیه السلام در آثار شهید مطهری (جنبه های مختلف شخصیت امام مهدی علیه السلام، نام القاب، ویژگی ها، یاران، عصر ظهور، چگونگی آماده  شدن به ظهور و ...
28. سیره اهل بیت علیهم السلام در آثار شهید مطهری (بررسی موردی یکی از اهل بیت علیهم السلام مثلا سیره امام صادق علیه السلام، سیره پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله وسلم و ... بویژه در مورد اهل بیتی که کمتر مورد بحث واقع شده اند )
29. نقد آثار ابن تیمیه در اندیشه شهید مطهری ؛ چه مواردی که به طور مستقیم وارد نقد شده و چه مواردی که بدون ذکر نام به نقاد اندیشه ابن تیمیه پرداخته است
30. تقویت اراده در آثار شهید مطهری؛ شهید مطهری برای تقویت اراده چه راهکار عملی پیشنهاد کرده است؟
31. نقد روشنفکری در آثار شهید مطهری (مبانی نفد، شیوه های نقد، مصادیق نقد)
32. انقلاب در اندیشه شهید مطهری
33. موضوع پیشنهادی برای کتاب: خاطرات شهید مطهری در آثارش؛  خاطراتی که شهید مطهری در آثار خود آورده است، گردآوری شود، می تواند به صورت موضوعی تنظیم شود (یا به ترتیب تاریخی)
34. موضوع پیشنهادی برای کتاب: داستان های اخلاقی شهید مطهری؛ داستان هایی که شهید مطهری برای تبیین مطالب اخلاقی بیان کرده است به صورت موضوعی گردآوری شود؛ کتاب می تواند برای کودکان به صورت مجزا تدوین شود.
35. موضوع پیشنهادی برای کتاب: تاریخ عاشورا در آثار شهید مطهری؛  سیر تاریخی عاشورا را با توجه به کتب شهید مطهری گردآوری شود.، می تواند مواردی که شهید مطهری دارای اشکال می داند در پاورقی ذکر شود.
36. موضوع پیشنهادی برای کتاب: تاریخ اسلام در آثار شهید مطهری
37. موضوع پیشنهادی برای کتاب: احادیث مطهر؛ احادیثی که شهید مطهری در آثار خود بدانها استناد کرده است به طور موضوعی طبقه بندی مانند کافی: اصول، فروع، تاریخ و.... و با سند بررسی شود؛ در یک بخش احادیثی ذکر شود که ایشان به عنوان حدیث جعلی از آنها یاد کرده است. در پاورقی هر حدیث، منابع اصلی حدیث ذکر شود، هم در آثار شهید مطهری و هم در منابع اصلی و همچنین منبعی که شهید مطهری از آنها یاد کرده است. ترجمه حدیث با ترجمه شهید مطهری با اندکی ویرایش ذکر شود. در صورت نیاز به برخی توضیحات، توضیحات مختصری در ذیل هر حدیث در متن اصلی آورده شود ؛ البته نظر شهید مطهری. در صورت نقد  بر توضیحات شهید مطهری در پاورقی بیاید (پاورقی در انتهای توضیحات شهید مطهری). وجود نمایه معصومان علیهم السلام در این کتاب ضروری است.

مطالعه بقیه موضوعات

سیر مطالعاتی علوم قرآن و حدیث

 

در مورد اهمیت داشتن سیر مطالعاتی سخن بسیار است که مجال دیگری می طلبد، چنانکه در باره «علوم قرآن و حدیث» نیز فرصتی بس وسیع می طلبد تا بخشی کوچک از حق مطلب این رشته و ضرورت آن بیان شود. آنچه در ادامه می آید معرفی اجمالی سیر مطالعاتی رشته علوم قرآن و حدیث است که برای تکمیل مطالعه کلاسی دانشجویان و علاقمندان به رشته فوق معرفی شده است. 

 

دانلود فایل سیر مطالعاتی علوم قرآن و حدیث

 

استفاده از فرصت ها

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ [صلی الله علیه و آله و سلم] قَالَ:

إِنْ قَامَتِ السَّاعَةُ وَ فِی یَدِ أَحَدِکُمُ الْفَسِیلَةُ فَإِنِ اسْتَطَاعَ أَنْ لَا تَقُومَ السَّاعَةُ حَتَّى یَغْرِسَهَا فَلْیَغْرِسْهَا

اگر قیامت بر پا شود و در دست یکى از شما نهالى باشد، اگر بتواند چنان کند که کمى پیش از قیامت آن را بکارد، باید بکارد

 (بخاری، محمد بن اسماعیل، الأدب المفرد، بیروت، مؤسسة الکتب الثقافیة، چاپ اول: 1406ق، ص 106)