موضوع پیشنهادی مقاله و کتاب با محوریت اندیشه های شهید مطهری

امسال چهلمین سالگرد شهادت استاد شهید مرتضی مطهری است، برای گرامیداشت یاد و خاطره استاد شهید برخی موضوعات پیشنهادی با محوریت بررسی آثار و اندیشه های ایشان جهت تدوین مقاله و کتاب ارائه می گردد. شاید که بتوانیم قطره ای از دریای تلاش های استاد شهید را قدردانی کنیم، موضوعات علاوه بر لیست زیر به موضوعات پیشنهادی پایان نامه نیز اضافه می گردد.

لیست موضوعات پیشنهادی با محوریت اندیشه های شهید مطهری:

1. معناشناسی واژگان از نگاه شهید مطهری ؛ مثل بررسی واژه کفر، واژه ولی یا واژه سبحان
2. چگونگی ترجمه آیات در آثار شهید مطهری (بویژه آثار مکتوب) و ذکر محاسن و نواقص و نوآوری ها و دقت های لازم؛ منابع مورد استفاده وی در ترجمه چیست؟ نظر شهید مطهری در باره اصل ترجمه چیست؟ ایا در آثارش مطلبی در باره ترجمه دارد یا خیر؟ از چه ترجمه ای تمجید کرده است؟ آیا نقدهایی بر ترجمه های دیگران دارد؟
3. جری و تطبیق آیات قرآن در آثار شهید مطهری (مصادیق برخی عبارت در آیات قرآن از نگاه شهید مطهری مثلا اصحاب المیمنه؛ چگونگی مصداق یابی ، دلیل ذکر مصادیق و چگونگی ذکر معنای باطنی )
4. تفسیر قرآن به قرآن در آثار شهید مطهری
5. روش تفسیر شهید مطهری
6. نقش روایات در تفسیر شهید مطهری
7. تاثیر شهید مطهری بر تفاسیر بعدی
8. علوم قرآنی در آثار شهید مطهری (بررسی موردی مثلا تقدیم و تاخیر؛ عنوان پیشنهادی: بازاندیشی علوم قرآنی در آثار شهید مطهری
9. بررسی روش های تبلیغی و اصول تبلیغی شهید مطهری
10. علوم بلاغی در آثار شهید مطهری (مثال اصل «التفات»؛ در فن فصاحت و بلاغت در علم معانی، اصلی است که از آن به «اصل التفات» تعبیر می‏کنند. در آنجا مقصود از «التفات» این است که متکلّم در یک سیاق واحد که دارد سخن می‏گوید، از این حالتهای سه ضمیر، یعنی حالت ضمیر غیاب یا خطاب یا تکلّم، از یکی به دیگری التفات پیدا می‏کند ... (مجموعه آثار شهید مطهری؛ ج ‏27، ص: 548)
11. شان نزول در آثار استاد مطهری
12. سرنوشت منافقان پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم؛ شهید مطهری به نقل از علامه طباطبایی می فرماید که چرا سخنی از منافقان پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نیست (جلد 27 مجموعه آثار شهید مطهری ذیل تفسیر آیات سوره منافقان)
13. تشبیهات و تمثیلات شهید مطهری
14. چگونگی فرهنگ سازی قرآن از نگاه شهید مطهری (به نظر شهید مطهری قرآن چگونه فرهنگ سازی کرده است؟)
15. چگونگی فرهنگ سازی شهید مطهری (شهید مطهری چگونه فرهنگ سازی کرده و چگونه با فرهنگ های غلط مبارزه کرده است؟ فرهنگ های غلط در زمان ایشان چه مصادیق و چه مولفه هایی داشتند؟ و چگونه آنها را نقد کرده است؟  و چگونه با آنها مبارزه کرده است؟ چگونه این فرهنگ سازی برای زندگی امروزی موثر است و چه کاربردی دارد؟ در این پژوهش هم مطالب علمی کتب ایشان مهم است و هم خاطراتی که در ضمن آنها ذکر کرده است
16. جایگاه شعر در آثار شهید مطهری (شعر در آثار شهید مطهری چه جایگاهی دارد؟ در چه مواقعی به شعر استناد کرده است؟ چه مبنا و اصولی در استناد به اشعار دارد؟ از چه شخصیت هایی ببیشتر نقل کرده است؟ از چه شاعرانی تمجید کرده است ؟ و ... می تواند به صورت موضوعی یا الفبایی بیاید)
17. دعا در آثار شهید مطهری؛ شهید مطهری در باره وجوه مختلف دعا چه نظری دارند و بر چه دعاهایی تاکید می کنند ؟ در عمل چه نوع دعا می کنند بویژه در پایان سخنرانی ها؟ آداب اجابت دعا را در چه می دانند؟
18. بررسی معنای ام، با توجه به ام القری و آیه  فامه هاویه
19. چگونگی نقد احادیث در آثار شهید مطهری (برای نمونه ها ر.ک. کتاب ده گفتار حدیث تجدید سده ای دین و مجموعه آثار، ج‏21، ص: 183 و 184)
20. المیزان در نگاه شهید مطهری (تبیین جایگاه علامه، تعیین ارزش علمی المیزان؛و نقد یا تکمیل مباحث المیزان در آثار شهید مطهری)
21. شیوه های نقد در اندیشه شهید مطهری ؛ شهید مطهری چگونه آثار دیگران را نقد کرده است، در نقد کردن چه اصولی را رعایت کرده است؟ و مبانی ایشان در این کار چیست؟ با قرآن نقد کرده است یا با روایت یا با کمک سیره عقلا و دلیل عقلی؟ بیشتر چه مسائلی را نقد کرده است؟  شهید مطهری  اندیشه راسل و هگل و ابن سیرین و ... را چگونه نقد کرده است؟ مبانی و اصول نقدش چیست؟چه موضوعاتی را بیشتر نقد کرده است؟چه شخصیت های را بیشتر نقد کرده است؟برخی مصادیق نقد نیز می تواند مطرح شود می توان به صورت موردی به نقد اندیشه های یک نفر نیز پرداخت مثلا نقد اندیشه های کانت در آثار شهید مطهری
22. اصل استفاده از داستان در تبیین مطلب در سیره شهید مطهری؛ شهید مطهری در کجاها از داستان برای تبیین مطالب بهره برده است و چه استفاده ای کرده، نوع داستان ها چه بوده، از چه منابعی نقل کرده؟ داستان ها عامیانه بوده یا از منابع کهن گرفته شده؟ نظر ایشان راجع به قصه گویی قرآن و سایر کتب آسمانی چیست؟
23. مبانی و شیوه استناد شهید مطهری به آیات قرآن؛ شهید مطهری در استناد به آیات قرآن از چه شیوه ای استفاده کرده است؟ و بر پایه چه مبانی؟
24. قواعد فقهی در آثار شهید مطهری، مثلا قاعده لا ضرار
25. ارزش کتب در آثار شهید مطهری؛ استاد شهید از چه کتابی تعریف کرده و از چه کتابی نکوهش کرده است؟چرا این کار را انجام داده است؟ عنوان پیشنهادی: نقد کتب در آثار شهید مطهری. (نمونه نقد شده: کتاب صالحی نجف آبادی و متن زیر نمونه دیگر است:
26. جمله‏ای اخیراً به مولای متقیان منسوب شده است به این عبارت: لاتُؤَدِّبوا اوْلادَکُمْ بِاخْلاقِکُمْ لِا نَّهُمْ خُلِقوا لِزَمانٍ غَیْرِ زَمانِکُمْ. معنای این جمله این است که فرزندان خودتان را به اخلاق خودتان تربیت نکنید، برای اینکه آنها برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده‏اند؛ یعنی شما متعلق به یک زمان هستید و فرزندان شما متعلق به زمان آینده. اخلاقی که شما خودتان دارید خوب است ولی متعلق به زمان شماست، اما اخلاقی که آنها باید داشته باشند اخلاقی است که باید در زمان آینده خوب باشد. در اینجا دو مطلب است: یکی اینکه آیا این جمله را علی علیه السلام فرموده است؟ یعنی سند این گفتار چیست و از کجاست؟ بحث دوم این است که قطع نظر از اینکه گوینده این کلام چه کسی باشد، آیا این جمله ممکن است مفهوم درستی داشته باشد یا نه؟.اما قسمت اول. این جمله تاکنون در هیچ کتابی از کتبی که قابل اعتماد باشد بلکه کتبی که قابل اعتماد نباشد ولی این جمله در آن به شکل حدیث از علی علیه السلام روایت شده باشد، دیده نشده است؛ یعنی در نهج البلاغه این جمله نیست، در کتب اربعه هم نیست، در کتابهای حدیثی که بعد نوشته شده و در آنها حتی احادیث‏ ضعیف را هم جمع آوری کرده‏اند مانند بحارالانوار نیز نیست، اخیراً شایع شده است ( مجموعه آثار، ج‏21، ص: 183 و 184)
27. امام مهدی علیه السلام در آثار شهید مطهری (جنبه های مختلف شخصیت امام مهدی علیه السلام، نام القاب، ویژگی ها، یاران، عصر ظهور، چگونگی آماده  شدن به ظهور و ...
28. سیره اهل بیت علیهم السلام در آثار شهید مطهری (بررسی موردی یکی از اهل بیت علیهم السلام مثلا سیره امام صادق علیه السلام، سیره پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله وسلم و ... بویژه در مورد اهل بیتی که کمتر مورد بحث واقع شده اند )
29. نقد آثار ابن تیمیه در اندیشه شهید مطهری ؛ چه مواردی که به طور مستقیم وارد نقد شده و چه مواردی که بدون ذکر نام به نقاد اندیشه ابن تیمیه پرداخته است
30. تقویت اراده در آثار شهید مطهری؛ شهید مطهری برای تقویت اراده چه راهکار عملی پیشنهاد کرده است؟
31. نقد روشنفکری در آثار شهید مطهری (مبانی نفد، شیوه های نقد، مصادیق نقد)
32. انقلاب در اندیشه شهید مطهری
33. موضوع پیشنهادی برای کتاب: خاطرات شهید مطهری در آثارش؛  خاطراتی که شهید مطهری در آثار خود آورده است، گردآوری شود، می تواند به صورت موضوعی تنظیم شود (یا به ترتیب تاریخی)
34. موضوع پیشنهادی برای کتاب: داستان های اخلاقی شهید مطهری؛ داستان هایی که شهید مطهری برای تبیین مطالب اخلاقی بیان کرده است به صورت موضوعی گردآوری شود؛ کتاب می تواند برای کودکان به صورت مجزا تدوین شود.
35. موضوع پیشنهادی برای کتاب: تاریخ عاشورا در آثار شهید مطهری؛  سیر تاریخی عاشورا را با توجه به کتب شهید مطهری گردآوری شود.، می تواند مواردی که شهید مطهری دارای اشکال می داند در پاورقی ذکر شود.
36. موضوع پیشنهادی برای کتاب: تاریخ اسلام در آثار شهید مطهری
37. موضوع پیشنهادی برای کتاب: احادیث مطهر؛ احادیثی که شهید مطهری در آثار خود بدانها استناد کرده است به طور موضوعی طبقه بندی مانند کافی: اصول، فروع، تاریخ و.... و با سند بررسی شود؛ در یک بخش احادیثی ذکر شود که ایشان به عنوان حدیث جعلی از آنها یاد کرده است. در پاورقی هر حدیث، منابع اصلی حدیث ذکر شود، هم در آثار شهید مطهری و هم در منابع اصلی و همچنین منبعی که شهید مطهری از آنها یاد کرده است. ترجمه حدیث با ترجمه شهید مطهری با اندکی ویرایش ذکر شود. در صورت نیاز به برخی توضیحات، توضیحات مختصری در ذیل هر حدیث در متن اصلی آورده شود ؛ البته نظر شهید مطهری. در صورت نقد  بر توضیحات شهید مطهری در پاورقی بیاید (پاورقی در انتهای توضیحات شهید مطهری). وجود نمایه معصومان علیهم السلام در این کتاب ضروری است.

مطالعه بقیه موضوعات