به خاطر چه کسانی بلا رفع می شود؟

 

حضرت امام باقر علیه السّلام فرمود: قرآن خوانان سه گروه اند:

 

یکى آنکه قرآن خواند و آن را سرمایه کسب خود کند و پادشاهان را با آن بدوشد و به مردم بزرگى بفروشد.

 

و دیگر مردى است که قرآن را بخواند و حروف آن را نگهدارى کند ولى حدود آن را ضایع سازد و آن را چون قدح (جام آب) نگهدارى کند (یعنى براى خودنمائى و هنگام سودجوئى از آن منتفع گردد و در سایر اوقات پشت سر اندازد چنان که شخص سواره جام آبش را پشت سرش مى آویزد) خداوند امثال اینان را در قرآن خوانان زیاد نکند.

 

و دیگر مردى است که قرآن خواند و داروى قرآن را بر دل دردمندش نهد و براى (خواندن و بکار بستن و دقت و غور در معانیش) شب زنده دارى کند و روزش را به تشنگى بسر برد، و در هنگام نمازهایش و جاهاى آن بدان قیام کند، و از بستر خواب بخاطر آن دورى گزیند، و به خاطر این دسته از مردمان است که خداى عزیز جبار بلا را بگرداند، و ببرکت ایشان است که خداى عز و جل شر دشمنان را باز دارد، و بسبب آنان است که خداى عز و جل از آسمان باران فرستد، پس بخدا سوگند اینها در میان قرآن خوانان از کبریت احمر کمیاب ترند. (أصول الکافی، ترجمه مصطفوى ؛ ج 4 ؛ ص435)

 

  ---------------------------------------------------

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام، قَالَ: «قُرَّاءُ الْقُرْآنِ ثَلَاثَةٌ: رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ، فَاتَّخَذَهُ بِضَاعَةً ، وَ اسْتَدَرَّ بِهِ الْمُلُوکَ، وَ اسْتَطَالَ بِهِ عَلَى النَّاسِ؛ وَ رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ، فَحَفِظَ حُرُوفَهُ، وَ ضَیَّعَ حُدُودَهُ، وَ أَقَامَهُ إِقَامَةَ الْقِدْحِ ، فَلَا کَثَّرَ  اللَّهُ هؤُلَاءِ مِنْ  حَمَلَةِ الْقُرْآنِ ؛ وَ رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ، فَوَضَعَ دَوَاءَ الْقُرْآنِ عَلى  دَاءِ قَلْبِهِ، فَأَسْهَرَ بِهِ لَیْلَهُ، وَ أَظْمَأَ بِهِ نَهَارَهُ، وَ قَامَ بِهِ فِی مَسَاجِدِهِ، وَ تَجَافى  بِهِ عَنْ فِرَاشِهِ، فَبِأُولئِکَ یَدْفَعُ اللَّهُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْبَلَاءَ، وَ بِأُولئِکَ یُدِیلُ  اللَّهُ- عَزَّ وَ جَلَّ- مِنَ الْأَعْدَاءِ، وَ بِأُولئِکَ یُنَزِّلُ   اللَّهُ- عَزَّ وَ جَلَّ- الْغَیْثَ مِنَ السَّمَاءِ، فَوَ اللَّهِ لَهؤُلَاءِ فِی قُرَّاءِ الْقُرْآنِ أَعَزُّ مِنَ الْکِبْرِیتِ الْأَحْمَرِ». (الکافی ، چاپ - دارالحدیث ؛ ج 4 ؛ ص658)

 

بر غیر خدا تکیه نکن

 

امام باقر علیه السلام: مَنْ تَوَکَّلَ‏ عَلَى‏ اللَّهِ‏ لَا یُغْلَبُ‏ وَ مَنِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ لَا یُهْزَم‏

 

هر کسى که توکّل بر خدا کند مغلوب نمى ‏شود و کسى که به (دامن لطف) خداوند چنگ بزند شکست نمى ‏خورد

روضه الواعظین ج 2 ، ص 425

تحلیلی از حدیث دروازه شهر علم پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)

 

جابر از امام باقر(علیه‌السلام) نقل می‏ کند که امیر مؤمنان (علیه‌السلام) هنگام بازگشت از نهروان، در کوفه خطابه‏ ای ایراد کرد؛ زمانی که شنید، معاویه او را دشنام می‏ دهد و اصحاب او را به شهادت می‏ رساند. آن حضرت پس از حمد خدا و درود بر رسول اکرم‏(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: اگر آیه (وأما بنعمة ربّک فحدّث)[ضحی: 11] در کتاب خدا وجود نداشت، فضایل خود را برنمی‏ شمردم.

 

آنگاه فرمود: ای مردم! خبرهایی به من رسیده و می‏ دانم که اجلم نزدیک شده است... و من در میان شما وا می‏ گذارم آنچه را که رسول‏ خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) در میان امت بر جای گذاشت و آن کتاب و عترت او است؛ «أیها الناس إنه بلغنی ما بلغنی وإنّی أری قد اقترب أجلی... وإنی تارک فیکم ما ترکه رسول‏اللّه‏(صلی الله علیه و آله و سلم): کتاب اللّه وعترتی». آنگاه در شمار فضایل خویش فرمود: من دروازه شهر علم و خزانه‏ دار علم رسول‏خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) و وارث آن هستم؛ «أنا باب مدینة العلم وخازن علم رسول‏اللّه‏(صلی الله علیه و آله و سلم) و وارثه»[ بحارالأنوار، ج33، ص283].

 

امیر مؤمنان(علیه‌السلام) در این خطابه برخی تعبیرهای رسول‏ اکرم‏(صلی الله علیه و آله و سلم) درباره خودش را در نظر داشت؛ پیامبر اکرم‏(صلی الله علیه و آله و سلم) به علی(علیه‌السلام) فرمود: «أنا مدینة العلم وأنت یا علی بابها»[بحار الانوار، ج10، ص120]؛ من شهر علمم و تو ای علی دَرِ شهر علم پیامبر هستی.

 

رسول اکرم‏(صلی الله علیه و آله و سلم) در این کلام بلند، امیر مؤمنان(علیه‌السلام) را دَرِ شهر علم رسالت معرفی کرد نه دربان و حاجب آن، و بین این دو تفاوت بسیار است؛ دربان هم حاجب است و هم محجوب؛ زیرا هم خود حق ورود به حرم ندارد و هم حق ندارد دیگری را به حرم راه بدهد. اما در دو چهره دارد؛ چهره‏ای به درون حرم و چهره‏ ای به بیرون. پس در گرچه حاجب دیگران است، ولی خود محجوب نیست. راهیابی به شهر علم پیامبر، جز از راه علی و اولاد علی (علیه‌السلام) میسور کسی نیست و اگر آنان کسی را راه ندادند و با آنان پیوند نداشت، به درون شهر راه ندارد.

 

منبع: شمیم ولایت، آیت الله جوادی آملی، صفحه 149 -  151

ثمرات مبارزه با هوای نفس

.

.

 عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام، قَالَ: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه و آله: یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی وَ عَظَمَتِی‏  وَ کِبْرِیَائِی وَ نُورِی‏  وَ عُلُوِّی وَ ارْتِفَاعِ مَکَانِی، لَایُؤْثِرُ عَبْدٌ هَوَاهُ عَلى‏ هَوَایَ إِلَّا شَتَّتُّ عَلَیْهِ أَمْرَهُ‏ ، وَ لَبَّسْتُ عَلَیْهِ دُنْیَاهُ، وَ شَغَلْتُ قَلْبَهُ بِهَا، وَ لَمْ أُؤْتِهِ‏  مِنْهَا إِلَّا مَا قَدَّرْتُ‏  لَهُ‏ ؛

وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی وَ عَظَمَتِی وَ نُورِی وَ عُلُوِّی وَ ارْتِفَاعِ مَکَانِی، لَایُؤْثِرُ عَبْدٌ هَوَایَ‏ عَلى‏ هَوَاهُ‏ إِلَّا اسْتَحْفَظْتُهُ مَلَائِکَتِی، وَ کَفَّلْتُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ رِزْقَهُ، وَ کُنْتُ لَهُ مِنْ وَرَاءِ  تِجَارَةِ کُلِّ تَاجِرٍ، وَ أَتَتْهُ‏  الدُّنْیَا وَ هِیَ رَاغِمَةٌ

(کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی (ط - دارالحدیث)، 15جلد، دار الحدیث - قم، چاپ: اول، ق‏1429؛ ج‏4 ؛ ص34 و 35)

.

ترجمه حدیث:

از امام باقر علیه السلام روایت شده که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: خدا عز و جل مى ‏فرماید:

به عزت و جلال و بزرگى و کبریاء و نور و برترى و مقام بلندم سوگند، هیچ بنده‏ اى دلخواه خود را بر دلخواه من اختیار نکند جز آنکه کارش را پریشان کنم و دنیایش را در هم سازم و دلش را بدان سرگرم کنم و از آن بدو ندهم جز همان که مقدّر او کرده ام،

به عزت و جلال و عظمت و نور و علوّ و مقام بلندم سوگند، هیچ بنده‏ اى خواست مرا بر دلخواه خود مقدم ندارد جز آنکه فرشته‏ هاى من او را نگهبانى کنند و آسمانها و زمین را کفیل روزى او سازم و از پس تجارت و بهره ‏جوئى هر تاجرى من پشتیبان اویم و دنیا هم به آستان بوسى او آید. (ترجمه  محمد باقر کمره ای)

.

حضرت امام خمینی (رحمه الله) پس از ذکر این حدیث در مذمت تبعیت از هوای نفس، می فرماید: «و این حدیث از محکمات احادیث است که مضمونش شهادت دهد که از سرچشمه زلال علم خدای تبارک و تعالی است» (اربعین حدیث ص 170 و 171)