مصادیق دشمنان در قرآن

 

با بررسی آیات قرآن، موارد زیر را می‌توان به عنوان مصداق کلی دشمنان معرفی کرد:
 

 الف: شیطان: «إِنَّ الشَّیْطانَ لَکُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا»؛ در حقیقت شیطان دشمن شماست شما [نیز] او را دشمن گیرید (فاطر ۶)؛ «إِنَّ الشَّیْطانَ کانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوًّا مُبِینا» شیطان همواره براى انسان دشمنى آشکار است؛ (اسراء ۵۳) و آیات دیگر (انعام ۱۴۲، اعراف ۲۲، یوسف ۵)

 

ب: یهودیان: «لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَداوَةً لِلَّذِینَ آمَنُوا الْیَهُود»؛ مسلماً یهودیان را دشمن‏ترین مردم نسبت به مؤمنان خواهى یافت (مائده ۸۲).

 

ج: مشرکان و کفار: «لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَداوَةً لِلَّذِینَ آمَنُوا... وَ الَّذِینَ أَشْرَکُوا»؛ مسلماً... و کسانى را که شرک ورزیده‏اند دشمن‏ترین مردم نسبت به مؤمنان خواهى یافت (مائده ۸۲)؛ «إِنَّ الْکافِرِینَ کانُوا لَکُمْ عَدُوًّا مُبِینا»؛ کافران پیوسته براى شما دشمنى آشکارند (نساء ۱۰۱).

 

د: منافقان: «هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قَاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّی یُؤْفَکُونَ‌«؛ [منافقان] خودشان دشمن‌اند از آنان بپرهیز خدا بکشدشان تا کجا [از حقیقت] انحراف یافته‏اند (منافقون ۴)

 

هـ: بعضی از خویشاوندان نظیر همسران و فرزندان «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْواجِکُمْ وَ أَوْلادِکُمْ عَدُوًّا لَکُم»؛ اى کسانى که ایمان آورده‏اید در حقیقت برخى از همسران شما و فرزندان شما دشمن شمایند (تغابن ۱۴)

 

و: برخی مصادیق دیگر نظیر بت‌ها: «قَالَ أَفَرَأَیْتُم مَّا کُنتُمْ تَعْبُدُونَ أَنتُمْ وَآبَاؤُکُمُ الْأَقْدَمُونَ فَإِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِّی إِلَّا رَبَّ الْعَالَمِینَ»؛ [ابراهیم] گفت آیا شما و پدران پیشین شما در آنچه مى‏پرستیده‏اید تأمل کرده‏اید؟ قطعاً همه آن [بت‌ها] جز پروردگار جهانیان دشمن من هستند (شعراء ۷۵ - ۷۷)

 

البته شدت دشمنی برخی از دشمنان بیشتر است ازجمله دشمنی یهودیان و مشرکان نسبت به مسلمانان شدیدتر است (مائده ۸۲). در برخی روایات نیز دشمنی کسی بزرگ دانسته شده است که مخفیانه دشمنی کند: أَکْبَرُ الْأَعْدَاءِ أَخْفَاهُمْ‏ مَکِیدَة (لیثى واسطى، على بن محمد (۱۳۷۶)، عیون الحکم و المواعظ، قم، دارالحدیث، ص ۱۲۶)

منبع: مقاله «مراتب حساسیت نیروهای انقلابی در برابر دشمن از دیدگاه قرآن کریم»

 

 

غذای آماده خدا

 

از فرمایشات نبی گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) است که: دهان را خوشبو کنید زیرا دهان انسان، راه قرآن است «طیّبوا أفواهکم فإن أفواهکم طریق القرآن»[1]

 

امام رضا (علیه السلام) نیز از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل می کند که فرمود: «أفواهکم طرق من طرق ربّکم فنظفوها»[42]. نه فقط دندان را مسواک کنید، بلکه دندان و زبان و فضای دهان را هم پاک کنید. هم از خوردن غذای شبهه ناک بپرهیزید و هم از گفتن حرف مشکوک دوری کنید تا دهان شما شایستگی پیدا کند مجرای الفاظ قرآن گردد.

 

اگر قرآن، که کوثر و چشمه زلال است، از دهان لایه روبی نشده عبور کند بی اثر است؛ رنگ می گیرد و بو می پذیرد و چون می خواهید قرآن بخوانید و سخن شما در دیگران اثر کند و خودتان هم که می شنوید متأثر شوید، دهان را پاک نگه دارید.

 

در حدیثی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آمده است: «إنّ هذا القرآن مأدبة الله فتعلّموا مأدبته ما استطعتم»[3]. قرآن غذای آماده الهی است. قرآن سفره ای نیست که هر کسی غذای خود را همراه بیاورد و بر آن سفره بخورد. یعنی کسی حق ندارد خواسته های خود را بر قرآن تحمیل کند و برداشتهای خود را به حساب قرآن بگذارد؛ زیرا قرآن غذایی است آماده که هر کسی گرسنه معارف باشد از این غذا استفاده خواهد کرد.

 

پی نوشت:

 [1] ـ کنز العمال، ج 1، ص 603، ح 2752.

[2] ـ بحار، ج 73، ص 130.

[3] ـ بحار، ج 89، ص 19.

 

منبع: حکمت عبادات تالیف آیت الله جوادی آملی، ص 207 و 208

 

شریفترین منزل بهشت برای چه کسانی است؟

 

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:

 

 کسى که قرآن را بیاموزد، و در آن آموختن فروتنى را پیشه خود سازد، و آن را به بندگان خدا بیاموزد و هدفش رضاى خدا باشد، کسى را در بهشت نخواهید یافت که پاداشش بیشتر و گرانقدرتر از او و مقام و منزلتش از او بالاتر باشد، و در بهشت هیچ مقام و منزلت والایى وجود ندارد که او سهم چشمگیرى از آن نداشته باشد و شریفترین منازل بهشت از آن اوست. (پاداش نیکیها و کیفر گناهان / ترجمه ثواب الأعمال ؛ ؛ ص754)

 

-------------------------------------

 مَنْ  تَعَلَّمَ  الْقُرْآنَ  وَ تَوَاضَعَ  فِی  الْعِلْمِ  وَ عَلَّمَ عِبَادَ اللَّهِ وَ هُوَ یُرِیدُ مَا عِنْدَ اللَّهِ لَمْ یَکُنْ لَهُ فِی الْجَنَّةِ أَعْظَمُ ثَوَاباً مِنْهُ وَ لَا أَعْظَمُ مَنْزِلَةً مِنْهُ وَ لَمْ یَکُنْ فِی الْجَنَّةِ مَنْزِلَةٌ وَ لَا دَرَجَةٌ رَفِیعَةٌ وَ لَا نَفِیسَةٌ إِلَّا کَانَ لَهُ فِیهَا أَوْفَرُ النَّصِیبِ وَ أَشْرَفُ الْمَنَازِل (ثواب الاعمال ص 293)

 

به خاطر چه کسانی بلا رفع می شود؟

 

حضرت امام باقر علیه السّلام فرمود: قرآن خوانان سه گروه اند:

 

یکى آنکه قرآن خواند و آن را سرمایه کسب خود کند و پادشاهان را با آن بدوشد و به مردم بزرگى بفروشد.

 

و دیگر مردى است که قرآن را بخواند و حروف آن را نگهدارى کند ولى حدود آن را ضایع سازد و آن را چون قدح (جام آب) نگهدارى کند (یعنى براى خودنمائى و هنگام سودجوئى از آن منتفع گردد و در سایر اوقات پشت سر اندازد چنان که شخص سواره جام آبش را پشت سرش مى آویزد) خداوند امثال اینان را در قرآن خوانان زیاد نکند.

 

و دیگر مردى است که قرآن خواند و داروى قرآن را بر دل دردمندش نهد و براى (خواندن و بکار بستن و دقت و غور در معانیش) شب زنده دارى کند و روزش را به تشنگى بسر برد، و در هنگام نمازهایش و جاهاى آن بدان قیام کند، و از بستر خواب بخاطر آن دورى گزیند، و به خاطر این دسته از مردمان است که خداى عزیز جبار بلا را بگرداند، و ببرکت ایشان است که خداى عز و جل شر دشمنان را باز دارد، و بسبب آنان است که خداى عز و جل از آسمان باران فرستد، پس بخدا سوگند اینها در میان قرآن خوانان از کبریت احمر کمیاب ترند. (أصول الکافی، ترجمه مصطفوى ؛ ج 4 ؛ ص435)

 

  ---------------------------------------------------

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام، قَالَ: «قُرَّاءُ الْقُرْآنِ ثَلَاثَةٌ: رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ، فَاتَّخَذَهُ بِضَاعَةً ، وَ اسْتَدَرَّ بِهِ الْمُلُوکَ، وَ اسْتَطَالَ بِهِ عَلَى النَّاسِ؛ وَ رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ، فَحَفِظَ حُرُوفَهُ، وَ ضَیَّعَ حُدُودَهُ، وَ أَقَامَهُ إِقَامَةَ الْقِدْحِ ، فَلَا کَثَّرَ  اللَّهُ هؤُلَاءِ مِنْ  حَمَلَةِ الْقُرْآنِ ؛ وَ رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ، فَوَضَعَ دَوَاءَ الْقُرْآنِ عَلى  دَاءِ قَلْبِهِ، فَأَسْهَرَ بِهِ لَیْلَهُ، وَ أَظْمَأَ بِهِ نَهَارَهُ، وَ قَامَ بِهِ فِی مَسَاجِدِهِ، وَ تَجَافى  بِهِ عَنْ فِرَاشِهِ، فَبِأُولئِکَ یَدْفَعُ اللَّهُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْبَلَاءَ، وَ بِأُولئِکَ یُدِیلُ  اللَّهُ- عَزَّ وَ جَلَّ- مِنَ الْأَعْدَاءِ، وَ بِأُولئِکَ یُنَزِّلُ   اللَّهُ- عَزَّ وَ جَلَّ- الْغَیْثَ مِنَ السَّمَاءِ، فَوَ اللَّهِ لَهؤُلَاءِ فِی قُرَّاءِ الْقُرْآنِ أَعَزُّ مِنَ الْکِبْرِیتِ الْأَحْمَرِ». (الکافی ، چاپ - دارالحدیث ؛ ج 4 ؛ ص658)

 

اوکراین

 

الف: اکراین دارای سلاح های پیشرفته ای بوده که با بازیگری قدرتهای جهانی – که خود دارای موشک و بمب اتمی و ... بودند و هستند-  با دست خود به نابودی آنها کمک کرد. شبیه همین کاری که در عراق و لیبی کردند و بعد هم حکومت را سرنگون کردند و بدبختی برای مردم باقی گذاشتند؛ با این که عقل حکم می کند سلاح را برای دفاع از خود زمین نگذارند، وجود سلاح  همیشه برای حمله نیست بلکه گاهی برای ترساندن دشمن است؛ وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّکُمْ وَآخَرِینَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ یَعْلَمُهُمْ (انفال: 60)؛ و هر چه در توان دارید از نیرو و اسبهاى آماده بسیج کنید تا با این [تدارکات] دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان] دیگرى را جز ایشان که شما نمى شناسیدشان و خدا آنان را مى شناسد بترسانید.

 

ب: راه پیروزی بر یک ملت، ایجاد تفرقه است، این کار نیز به خوبی در اکراین انجام گرفت و اختلاف میان مردم به طرق مختلف به حداکثر رسید و تفرقه ای حاکم شد که صلابت از دست رفت: وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ؛ (انفال: 46)؛ و با هم نزاع مکنید که سست شوید و مهابت شما از بین برود.

 

ج: یکی دیگر از راه های تسلط بر مردم، روی کار آوردن افراد بی لیاقت بر مسند قدرت است، آنچه در اکران بر سر کار است بازیگر تئاتری است که خبری از سیاست و ... ندارد؛ ولی دشمنان برای اکراین قانونی نوشتند که هر کسی با کسب رای بالا می تواند رئیس جمهور شود. با این که باید به توانایی های علمی و قدرت اجرایی مسئول مملکت توجه شود: قَالَ اجْعَلْنِی عَلَى خَزَآئِنِ الأَرْضِ إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ (یوسف: 55)؛ گفت مرا بر خزانه هاى این سرزمین بگمار که من نگهبانى دانا هستم.

 

د: تکیه بر دیگران و اعتماد بر آنها ، بارزترین مسئله ای است که در این روزها از سوی سران اوکراین می بینیم، دشمن حمله کرده است و بخشی از خاک آنها را گرفته است و بیم آن می رود که در چند روز آینده، کل کشور را بگیرد و رئیس جمهور کشور با مردم سخن می گوید که در خانه های خود بمانید که من با نخست وزیر انگلیس و رئیس جمهور آمریکا تلفنی صحبت کرده ام! این بار گفتگوی تلفنی آنها تضمین است. (یاد فتحعلی شاه قاجار افتادم ولی به نظرم فتحعلی شاه قاجار از این ها بهتر بود، حداقل او می گفت که در نزدیکی پایتخت با آنها می جنگیم! ولی آنهایی که امضای توافق مینسک و ... و تماس تلفنی فلانی و ...  را تضمین می دانند به بیگانه دلبسته اند).

 

ه: جهان بر محور قدرت می چرخد و برای این که بتوان با خیال راحت در آن زندگی کرد، باید قدرتمند بود، روزی آمریکا بر افغانستان حمله می کند و روزی دیگر بر عراق یا لیبی. امروز هم نوبت روسیه بود تا بر اوکراین حمله کند، و شاید فردا نوبت چین باشد که بر تایوان حمله کند. سیاست حمله همه اینها نیز تقریبا یکسان است و کلیات یکسانی دارد، توجیه حمله هم، ایجاد امنیت است. برای این که در این جهان سربلند باشیم باید قوی باشیم، در همه جهات.

 

و: فریاد وااسفا از کل دنیا (و حتی برخی از سیایسیون و جناح های داخلی کشور) بلند است که مردم مظلوم اوکران قربانی شدند و انسانیت از دست رفت، بیانیه و پیام و ... به طور مستمر فرا می رسد، تحریم های اتحادیه اروپا و امریکا بر متجاوزان فورا برقرار می شود، دهها جلسه برگزار می شود، شورای امنیت جلسه تشکیل می دهد و .... ولی کسی بر ملت مظلوم و بی دفاع یمن از این تحریم ها و جلسات تشکیل ندادند، شاید رنگ خون کودکان یمن سرخ بود و رنگ خون مردم اوکراین قرمز!

 

ز: دشمن چقدر با حوصله برنامه ریزی می کند تا بتواند چیره شود، در مورد ایران نیز خیلی برنامه ریزی کردند، خیلی هم نفوذ کردند و پیشرفت کردند، انرژی هسته ای را محدود کردند و در برخی صنایع حساس با تحقیر ملت، بتون ریختند، حتی یکی از پیشکسوتان انقلاب نیز که در استخر به دیار باقی شتافت (!) در اواخر عمرشان، دنیای کنونی را دنیای موشک نمی دانستند بلکه دنیای گفتگو می دانستند و حتی پیش بینی می کردند در دوره دوم ریاست جمهوری آقایی به نام حسن روحانی، این امر مهم محقق شود. عمر ایشان کفاف نکرد تا نابودی این دکترین خود را ببینند ولی دوستانشان ببینند و درس عبرت بگیرند.

 

آخرین کلام فرمایش علی علیه السلام را تقدیم کنم که فرمودند:

 

چه فراوان است عبرت ها و چه اندک هستند عبرت‌گیران

وَ قَالَ علیه علیه السلام:  مَا أَکْثَرَ الْعِبَرَ وَ أَقَلَّ الِاعْتِبَار (نهج البلاغه، کلمه قصار 297)

 

 

شاخص‌های اقتصادی نیروهای مؤمن و انقلابی از دیدگاه قرآن کریم

 

 

مقاله مشترک تدوین شده با راهنمایی استاد محترم جناب آقای دکتر باکویی (حفظه الله)

 

چکیده
پیروان انبیاء علیهم‌السلام با تأسی به آموزه‌های توحیدی در مسائل گوناگون مورد احتیاج جوامع بشری، نگرش و رفتاری داشتند که مورد تأیید آیات وحیانی قرآن قرار گرفته و از آنها به نیکی یاد شده است، بخشی از این تعامل مربوط به مسائل اقتصادی است که بررسی آن علاوه بر ارائه الگوی فردی، برای دستگاه‌های برنامه‌ریز و اجرایی حکومت‌های منشعب از تعالیم قرآن آموزه‌های گره‌گشا ارائه می‌کند؛ پژوهش پیش رو با طبقه‌بندی و تحلیل آیات قرآن کریم و با کمک منابع کتابخانه‌ای در پی تحلیل مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی پیروان انبیاء علیهم‌السلام به عنوان نیروهای مؤمن انقلابی از نگاه تعالیم جامع قرآن است تا بتواند علاوه بر دفاع از ماهیت انقلابی‌گری و مقابله با شبهه ناکارآمدی قوانین اقتصادی آنها، با ارائه نمونه‌های متعددِ موفق، برای پیشرفت اقتصادی و گذر از تنش‌های اقتصادی دشمنان راهبردهای کلی ارائه کند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد داشتن قوانین سالم اقتصادی و شفافیت آنها، تلاش، استقلال مالی، مدیریت بحران، کمک اقتصادی به هم‌نوعان، مبارزه با اقتصاد ناسالم، فساد و ناهنجاری‌های آن، همپایگی مالی با مردم و مبارزه با اشرافی‌گری مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی نیروهای مؤمن انقلابی از منظر قرآن هستند.

کلیدواژه‌ها: اقتصاد، نیروهای مؤمن انقلابی، شاخص، قرآن کریم

 

متن کامل مقاله «شاخص‌های اقتصادی نیروهای مؤمن و انقلابی از دیدگاه قرآن کریم» در نشریه علمی پژوهشی الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی

   

 
گزارشی از این مقاله در سایت بسیج اساتید

 

 

شاخص‌های انقلابی‌ بودن و انقلابی‌‌ ماندن از دیدگاه قرآن کریم

 

 متن زیر چکیده پایان نامه دکتری اینجانب با عنوان «شاخص‌های انقلابی‌ بودن و انقلابی‌‌ ماندن از دیدگاه قرآن کریم» است که در بهمن 1397 به راهنمایی استاد بزرگوار جناب آقای دکتر باکویی و مشاوره  استاد مجترم جناب آقای دکتر بهروزی لک دفاع شده است. صفحات آغازین پایان نامه را می توانید از طریق این صفحه ملاحظه فرمایید.

 

چکیده:

قرآن کریم برای همه نیازهای مادی و معنوی انسان برنامه جامع ارائه کرده است تا انسان را از تاریکی ضلالت و جهالت به هدایت و روشنی رهنمون سازد، برخی از این برنامه ها فراگیر بوده و عموم جامعه را در بر گرفته و باعث دگرگونی های بنیادی در همه زمینه های اجتماعی، اخلاقی، اقتصادی، حقوقی و سیاسی می شود که از آن تعبیر به انقلاب می گردد. قرآن این تغییر همه جانبه در زندگی مردم را با بعثت پیامبران قرین ساخته است به گونه ای که بعثت انبیاء علیهم السلام را می توان نمونه ای از انقلاب های الهی دانست که الگویی برای انقلاب های دیگر برخاسته از تعالیم آن ها هستند. این نوشتار با در نظر گرفتن بعثت پیامبران به عنوان انقلاب، سعی در ذکر ویژگی های کلی و برجسته افرادی دارد که با پذیرش دعوت توحیدی انبیاء به آن ها ایمان آوردند؛ همچنین شاخص های برجسته افرادی را ذکر می کند که بر این دعوت توحیدی پایدار ماندند. با توجه به الگو گیری انقلاب اسلامی ایران از نهضت انبیاء علیهم السلام و اهمیت تبیین سنجه مناسب برای معرفی افراد انقلابی، جلوگیری از مصادره به مطلوب انقلابی گری، مقابله با آسیب ها، رفع تعارض ها و مقابله با معیارهای نادرست در تعیین مصادیق افراد انقلابی، دفاع از حقیقت انقلابیون و مقابله با تفاسیر نادرست و تهمت هایی ناروا نظیر خشونت طلبی و تحجرگرایی، ضرورت دارد تا شاخص های افراد انقلابی معرفی شوند تا بتوان ارزش این افراد و حرکت آن ها در جامعه را نمایان کرد و نمونه هایی به عنوان ملاک و معیار معرفی نمود. پژوهش حاضر با گردآوری، طبقه بندی و تحلیل محتوایی آیات قرآن کریم با کمک منابع کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد خداباوری، پیامبرپذیری، امانت داری، شکرگزاری، وفای به عهد، عفو و گذشت، علم گرایی، پایبندی به قوانین اجتماعی، صراحت در بیان مواضع انقلابی، نرمش قهرمانانه، مبارزه با اقتصاد ناسالم برخی از شاخص های نظری انقلابی ماندن هستند و ولایت پذیری، استکبارستیزی، عدم توجه به کمی نفرات، صبر و استقامت اهم شاخص های انقلابی بودن را تشکیل می دهند؛ همچنین مهم ترین شاخص های نظری انقلابی ماندن را می توان در استمرار اعتقاد به خدا، نبوت و معاد، حق پذیری، نفی شخص پرستی، مبارزه با ناهنجاری های فرهنگی، پذیرش مسئولیت های اجتماعی، صراحت در بیان مواضع انقلابی، حساسیت در برابر دشمن، مبارزه با فساد اقتصادی دانست، چنانکه هدف گیری آرمان ها، پای بندی به استقلال، رعایت تقوای فردی و سیاسی، نفی اشرافیت، زمان شناسی، شجاعت، ایثار و داشتن روحیه شهادت طلبی مهم ترین شاخص های عملی انقلابی ماندن هستند؛ و اعتقادات ضعیف و ارتکاب گناهان از مهم ترین موانع انقلابی ماندن محسوب می گردند.

 

کلید واژگان: انقلاب، بعثت پیامبران، شاخص، انقلابی بودن، انقلابی ماندن، قرآن کریم

 

دریافت صفحات ابتدایی پایان نامه از سایت ایرانداک

نقدی بر دیدگاه یوری روبین دربارۀ تفسیر کلمات «مزمل» و «مدثر» مقالۀ «رسول جامه به‌خود پیچیده»

 

 مقاله مشترک با اساتید محترم دکتر سبحانی و دکتر محرمی

 

چکیده

یوری روبین استاد بازنشستۀ دانشگاه تاوویو است که کتاب ها و مقاله های متعددی پیرامون اسلام آغازین با تأکید بر قرآن، تفسیرقرآن و سیره و حدیث در مداخل دائره المعارف قرآن لایدن به چاپ رسانده است. یکی از مقاله های ایشان «رسول جامه به خود پیچیده (تفسیر مزمل و مدثر)» است. روبین در این مقاله تفاسیر نوشته شده دربارۀ خطابات مزمل و مدثر را به سه دسته تقسیم کرده است؛ «تبیین های خنثی» که بدون هیچ دلیلی به بیان لغوی واژگان پرداخته، «تبیین های ستایشی» که در آن ها این واژگان به عنوان القابی افتخارآمیز و محترمانه برای پیامبراکرم (ص) به شمار رفته و «تبیین های مذمتی» که در تفسیر واژگان فوق الذکر به قصور یا ناتوانی پیامبر اکرم (ص) در ادای رسالت اشاره کرده و حالت پوشیدگی را بازتابی از اعمالِ متنبیان و کاهنان پیش از اسلام دانسته و آن را نشانۀ عدم فعالیت، گوشه گیری و عدم تمایل پیامبر(ص)، به رویارویی با مشکلات موجود در انجام رسالت نبوی دانسته است. پژوهش حاضر با سه روش نقد محتوایی، منبعی و روشی به ارزیابی و تحلیل دیدگاه و مستندات روبین پرداخته و با تبیین حقایق تاریخ اسلام، معنی واژگان و حدیث «انا النذیر العریان»، ادعای او را متأثر از رجوع تک بعدی به منابع، عدم اعتبارسنجی آن ها، و بیان نظرات شخصی به جای نظرات مفسران مسلمان می داند.

 

کلیدواژه ها: تبیین های مذمتی، رسول پوشانیده ، عصمت پیامبر(ص) ، مدثر ، مزمل ، یوری روبین

 

دریافت اصل مقاله در نشریه پژوهش های قرآن و حدیث دانشگاه تهران

 

مباهله بزرگترین فضیلت علی علیه السلام در قرآن است.

 

روزی مأمون به امام رضا علیه‌السلام گفت: بزرگ‌ترین فضیلت امیر المومنین علیه‌السلام که قرآن بر آن دلالت می‌کند چیست؟

 

امام رضا علیه‌السلام فرمود:

فضیلت آن حضرت در آیه مباهله است که خدای جل‌جلاله می‌فرماید: پس هر که در این [باره] پس از دانشى که تو را [حاصل] آمده با تو محاجه کند بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خویشان نزدیک و شما خویشان نزدیک خود را فراخوانیم سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغ‌گویان قرار دهیم (آل‌عمران: 61)

پس از نزول این آیه رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم حسن و حسین علیهماالسلام را طلبید که پسرانش بودند و فاطمه علیها السلام را طلبید که در اینجا به منزله زنانش بود و امیر المومنین علیه‌السلام را طلبید که به حکم خداوند عزوجل به منزله نفس پیامبر بودند و مسلم است که کسی از مخلوقات برتر و بافضیلت تر از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نیست پس بر اساس حکم خدا کسی برتر از (شخصی همچون) نفس رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نیست.

   

قَالَ الْمأمون یَوْماً لِلرِّضَا علیه‌السلام أَخْبِرْنِی بِأَکْبَرِ فَضِیلَةٍ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه‌السلام یَدُلُّ عَلَیْهَا الْقُرْآنُ قَالَ فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع فَضِیلَتُهُ فِی الْمُبَاهَلَةِ قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ‏ فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبِینَ‏ «آل‌عمران: 61» فَدَعَا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ علیهماالسلام فَکَانَا ابْنَیْهِ وَ دَعَا فَاطِمَةَ علیها السلام فَکَانَتْ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ نِسَاءَهُ وَ دَعَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه‌السلام فَکَانَ نَفْسَهُ بِحُکْمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَدْ ثَبَتَ أَنَّهُ لَیْسَ أَحَدٌ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ أَجَلَّ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم وَ أَفْضَلَ فَوَجَبَ أَنْ لَا یَکُونَ أَحَدٌ أَفْضَلَ مِنْ نَفْسِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم بِحُکْمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ (فصول المختاره شیخ مفید ص 38)

 

همچنین بخوانید: تردید ناپذیری حادثه مباهله

ارزیابی و نقد نظری اعجاز عددی قرآن کریم

 

فراگیر شدن رایانه‌ها و برنامه‌های نرم‌افزاری، در پژوهشها و مطالعات دینی نیز، تحول بزرگی پدید آورد. برای اولین بار، این استاد عبدالرزاق نوفل (ت 1984) بود که واژه«اعجاز» را در زمینه تناسب اعداد در قرآن به کار برد و در کتاب الاسلام دین و دنیا چنین آورد که دو واژه دین و دنیا در قرآن به تعداد برابر به کار رفته‌اند؛ اما پر سر و صداترین پژوهشها را دکتر محمدرشاد خلیفه، شیمیدان مصری مقیم آمریکا (ت 1990) انجام داد و با استفاده از رایانه، مدت 4 سال به پژوهش درباره کلمات قرآن پرداخت. بر این نظریه، در هر دو قسم صغروی و کبروی، اشکالات بسیاری وارد است؛ اشکالاتی که مختصّ عدد خاصی مانند عدد 19 نیست و مربوط به همه اعداد است؛ زیرا هر فرد یا گروهی، بسته به علاقه خود می‌تواند عددی مثل 5 و 6و 7 و 12 و... را معیار قرار دهد و به نتایجی دست یابد؛ بنابراین اطلاق اعجاز برای این نظریه، صحیح به نظر نمی‌رسد و تنها می‌توان آن را شگفتی در تناسب اعداد نامید.

 
باید افزود که انتظار اعجاز عددی از قرآن، توقعی نابجاست و نمی‌توان پذیرفت که خدای متعال با بندگان خود از طریقی عوام‌فریبانه سخن گفته باشد. اعجاز قرآن در نگاه نخست و برای اعراب جاهلی صدر اسلام و مردمان هنرجوی دورانهای بعد، در زیبایی‌های شگفت‌آور ظاهری و تأثیرگذار آن، اعمّ از بلاغت و هماهنگی‌های صوتی و عددی و... است؛ و در نگاه عمیق و موشکافانه، معارف و دانشهای والای الهی آن.

 

دریافت کامل مقاله به قلم منصور پهلوان و سعید شفیعی در نشریه پژوهش های قرآن و حدیث دانشگاه تهران

 

بررسی اعجاز عددی قرآن‌کریم از نظر عبدالرزاق نوفل

 

در دهه‌های اخیر یکی از وجوه اعجاز قرآن کریم ـ معجزه همیشه جاوید ـ را اعجاز عددی برشمرده‌اند. عبدالرزاق نوفل یکی از شخصیت‌هایی است که پس از دکتر خلیفه (مصری) در کتب و مقالات متعدد خویش، مدعی وجود معجزه عددی قرآن، به عنوان یکی از وجوه اعجاز علمی قرآن است. در این نوشتار چیستی و ابعاد اعجاز عددی قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که اعجاز عددی قرآن در موارد ادعا شده، نیاز به بررسی بیشتر دارد، زیرا ادعاهای یاد شده، در برخی موارد صحیح به نظر نمی‌رسد، از این‌رو می‌توان گفت: اعجاز عددی قرآن فقط در برخی از موارد ادعا شده پذیرفتنی است.

 

دریافت مقاله به قلم محمد مهدی کریمی نیا

 

بررسی اعجاز ریاضی قرآن با تأکید بر اعجاز عددی

 

یکی از جنبه‌های اعجاز قرآن، اعجاز عددی است که مورد توجه بسیاری از دانشمندان و قرآن پژوهان قرار گرفته است که باعث شکل گیری دیدگاه های موافق و مخالفی در این مسأله گردیده است.
پژوهش حاضر نخست به مفهوم‌شناسی عدد و تاریخچه آن می‌پردازد و سپس به بررسی اعجاز عددی قرآن با نگاه اعداد به کار رفته در قرآن پرداخته و از 32 مورد اعداد صحیح و 7 مورد اعداد کسری در قرآن یاد می‌کند. در ادامه، ادعای اعجاز ریاضی و عددی در قرآن را بررسی نموده و نظم شگفت‌انگیز ریاضی و اعداد موجود در قرآن را منعکس مینماید، اما اعجاز ریاضی و عددی را نمی‌پذیرد.

 

دریافت مقاله به قلم مجید معارف و قاسم شهری

 

بررسی دستاوردهایی در زمینه اعجاز عددی قرآن

 

یکی از وجوه اعجاز قرآن اعجاز عددی آن است.بدین معنا که حتی در تعداد کاربرد الفاظ آن،دقت و ظرافتی بکار رفته که از عهدهٔ بشر معمولی خارج است. تعداد بعضی الفاظ با وضعیت طبیعی مسمای آنها در عالم خارج ارتباط دارد و تعداد برخی دیگر،با الفاظ دیگری که نوعی ارتباط از قبیل همانندی و تضاد میان آنها برقرار است،تناسب دارد.این مساله اگرچه در گذشته،توجه برخی از دانشمندان علوم قرآنی را به خود جلب نموده بود، ولی ظهور و بروز اساسی آن، در عصر حاضر است که عصر پیشرفت ماشینهای الکترونیکی دقیق است.

 

دریافت مقاله به قلم پریچهر ساروی در نشریه بینات

 

پژوهشی در نظریه «اعجاز عددی و ریاضی قرآن»

 

قرآن کریم برخوردار از وجوه مختلف اعجاز بیانى، تشریعى، علمى اخبار غیبى، آفرینش‏هاى هنرى و... مى‏باشد. اما در عین حال عالمان و اندیشمندان قرآنى بر این باورند که وجوه اعجاز قرآن تنها منحصر به این وجوه نمى‏باشد و این راه به روى همه انسان‏ها گشوده است تا با تدبر و تأمل بیشتر در قرآن وجوه دیگرى از اعجاز آن را آشکار سازند. یکى از مباحثى که در قرن اخیر از سوى بعضى قرآن پژوهان مطرح شده است، نظریه «اعجاز عددى و نظم ریاضى» است. این نظریه که بیانگر نظم اعجاز گونه عددى و ریاضى قرآن است، براى اولین بار توسط دکتر رشاد خلیفه در سال 1972 (1351 ش) مطرح گردید. طرح این نظریه مورد توجه و استقبال قرآن پژوهان قرار گرفت. به گونه‏اى که موارد بسیارى بر تحقیقات او افزوده شد. تا جایى که امروزه دهها کتاب و مقاله در این زمینه نوشته شده است.
در این نوشتار بر آنیم تا این نظریه را در سه بخش: اعجاز عدد 19، حروف مقطعه و ارتباط با عدد 19 و تناسب در تکرار الفاظ قرآن مورد بررسى قرار داده و دیدگاه موافقان و مخالفان و نظر نهایى در این زمینه را بیان نماییم.

 

دریافت مقاله به قلم مجتبی نوروزی در نشریه پژوهش های قرآنی