تقوای سیاسی

 

مقام معظم رهبری یکی از شاخص های انقلابی ماندن را تقوای سیاسی دانسته و در تعریف آن می فرماید:

 

«تقوای سیاسی یعنی انسان از لغزشگاه‌ هایی که دشمن می‌تواند از آن استفاده بکند پرهیز بکند.» (سخنرانی تاریخ 14/03/1395)

 

مقام معظم رهبری در سخنان امروز نیز به این نقطه ضعف برخی سیاسیون اشاره کردند (اینجا)، بنابراین افرادی که با سخنان ناهنجار، موجبات سوء استفاده و شادی دشمنان را فراهم می کنند، در زمینه تقوای سیاسی دارای مشکل هستند؛ و به صراحت نمی توان سخن از انقلابی بودن آنها مطرح کرد.

 

آیا صراحت بیشتری نیاز است؟!!!

 

(برگرفته از پایان نامه دکتری)

 

شاخص‌های انقلابی‌ بودن و انقلابی‌‌ ماندن از دیدگاه قرآن کریم

 

 متن زیر چکیده پایان نامه دکتری اینجانب با عنوان «شاخص‌های انقلابی‌ بودن و انقلابی‌‌ ماندن از دیدگاه قرآن کریم» است که در بهمن 1397 به راهنمایی استاد بزرگوار جناب آقای دکتر باکویی و مشاوره  استاد مجترم جناب آقای دکتر بهروزی لک دفاع شده است. صفحات آغازین پایان نامه را می توانید از طریق این صفحه ملاحظه فرمایید.

 

چکیده:

قرآن کریم برای همه نیازهای مادی و معنوی انسان برنامه جامع ارائه کرده است تا انسان را از تاریکی ضلالت و جهالت به هدایت و روشنی رهنمون سازد، برخی از این برنامه ها فراگیر بوده و عموم جامعه را در بر گرفته و باعث دگرگونی های بنیادی در همه زمینه های اجتماعی، اخلاقی، اقتصادی، حقوقی و سیاسی می شود که از آن تعبیر به انقلاب می گردد. قرآن این تغییر همه جانبه در زندگی مردم را با بعثت پیامبران قرین ساخته است به گونه ای که بعثت انبیاء علیهم السلام را می توان نمونه ای از انقلاب های الهی دانست که الگویی برای انقلاب های دیگر برخاسته از تعالیم آن ها هستند. این نوشتار با در نظر گرفتن بعثت پیامبران به عنوان انقلاب، سعی در ذکر ویژگی های کلی و برجسته افرادی دارد که با پذیرش دعوت توحیدی انبیاء به آن ها ایمان آوردند؛ همچنین شاخص های برجسته افرادی را ذکر می کند که بر این دعوت توحیدی پایدار ماندند. با توجه به الگو گیری انقلاب اسلامی ایران از نهضت انبیاء علیهم السلام و اهمیت تبیین سنجه مناسب برای معرفی افراد انقلابی، جلوگیری از مصادره به مطلوب انقلابی گری، مقابله با آسیب ها، رفع تعارض ها و مقابله با معیارهای نادرست در تعیین مصادیق افراد انقلابی، دفاع از حقیقت انقلابیون و مقابله با تفاسیر نادرست و تهمت هایی ناروا نظیر خشونت طلبی و تحجرگرایی، ضرورت دارد تا شاخص های افراد انقلابی معرفی شوند تا بتوان ارزش این افراد و حرکت آن ها در جامعه را نمایان کرد و نمونه هایی به عنوان ملاک و معیار معرفی نمود. پژوهش حاضر با گردآوری، طبقه بندی و تحلیل محتوایی آیات قرآن کریم با کمک منابع کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد خداباوری، پیامبرپذیری، امانت داری، شکرگزاری، وفای به عهد، عفو و گذشت، علم گرایی، پایبندی به قوانین اجتماعی، صراحت در بیان مواضع انقلابی، نرمش قهرمانانه، مبارزه با اقتصاد ناسالم برخی از شاخص های نظری انقلابی ماندن هستند و ولایت پذیری، استکبارستیزی، عدم توجه به کمی نفرات، صبر و استقامت اهم شاخص های انقلابی بودن را تشکیل می دهند؛ همچنین مهم ترین شاخص های نظری انقلابی ماندن را می توان در استمرار اعتقاد به خدا، نبوت و معاد، حق پذیری، نفی شخص پرستی، مبارزه با ناهنجاری های فرهنگی، پذیرش مسئولیت های اجتماعی، صراحت در بیان مواضع انقلابی، حساسیت در برابر دشمن، مبارزه با فساد اقتصادی دانست، چنانکه هدف گیری آرمان ها، پای بندی به استقلال، رعایت تقوای فردی و سیاسی، نفی اشرافیت، زمان شناسی، شجاعت، ایثار و داشتن روحیه شهادت طلبی مهم ترین شاخص های عملی انقلابی ماندن هستند؛ و اعتقادات ضعیف و ارتکاب گناهان از مهم ترین موانع انقلابی ماندن محسوب می گردند.

 

کلید واژگان: انقلاب، بعثت پیامبران، شاخص، انقلابی بودن، انقلابی ماندن، قرآن کریم

 

دریافت صفحات ابتدایی پایان نامه از سایت ایرانداک

لیست پایان نامه های دکتری (Ph.D) رشته علوم قرآن و حدیث

 

یکی از راه های انتخاب موضوع پایان نامه، آشنایی با پایان نامه های تدوین شده است، لیست زیر برگرفته از سایت دانشگاه فردوسی مشهد، (با حذف اسامی اساتید و دانشجویان) در رشته علوم قرآن و حدیث است که در مقطع دکتری (PHD) در سال های اخیر دفاع شده اند و می تواند الگویی برای انتخاب موضوعات باشند. این عناوین در ادامه بخش اول و بخش دوم موضوعات پایان نامه کارشناسی ارشد معرفی می گردد.

 

عناوین به ترتیب حروف الفبا است و توضیح، تحلیل و نقد این عناوین هم مجالی دیگر می طلبد.

 

1. اصول و قواعد کشف استدلالی ساختار و غرض سوره های قران؛ دکتری (Ph.D)
2. بازخوانی آیات مرتبط با حوزة زنان در تفاسیر عصری (با تأکید بر تفاسیر المیزان، المنار، الفرقان، من وحی القرآن)؛ دکتری (Ph.D)
3. بررسی اندیشه های سلفی آلوسی وتأثیرآنهابرتفسیر آیات کلامی در تفسیر روح المعانی؛ دکتری (Ph.D)
4. بررسی آیات صاحب عنوان قرآن کریم(تاریخ نامگذاری،منشاءنامگذاری، تعددنام و...) ؛ دکتری (Ph.D)
5. بررسی آیات قرآنی مرتبط با شخص پیامبر صلی الله علیه و آله یا نزدیکان آن حضرت و سازگاری آن با جاودانگی قرآن کریم؛ دکتری (Ph.D)
6. بررسی پراگماتیسم از منظر قران کریم و تأثیر این مکتب بر مطالعات تفسیری و حدیثی معاصر؛ دکتری (Ph.D)
7. بررسی پیوند میان شناخت و ایمان با اخلاق فردی و اجتماعی در آموزه های قرآن؛ دکتری (Ph.D)
8. بررسی تطبیقی التزام به قواعد تفسیری و رعایت آنها در سه تفسیر کنز العرفان، زبده البیان و مسالک الافهام (با تکیه بر کتاب الطهاره و کتاب الصلاه) ؛ دکتری (Ph.D)
9. بررسی تطبیقی تفسیر کلامی شیخ طبرسی و جار الله زمخشری (با تاکید بر مبحث توحید) ؛ دکتری (Ph.D)
10. بررسی تطبیقی راهکارهای تربیت اخلاقی در قرآن کریم و عهد جدید؛ دکتری (Ph.D)
11. بررسی تطبیقی رویکرد تفسیری سلفیه در آیات مرتبط با توحید در تفاسیر ابن تیمیه، ابن کثیر و آلوسی؛ دکتری (Ph.D)
12. بررسی تطبیقی سود و مصلحت در نظام اقتصادی اسلام از دیدگاه قرآن و حدیث؛ دکتری (Ph.D)
13. بررسی تطبیقی عام و خاص، مطلق و مقید از دیدگاه قرآن پژوهان و اصولیان (با تأکید برآراء اصولیان امامیه)
14. بررسی تطبیقی مدیریت نفس در قرآن وحدیث وخودکنترلی در روانشناسی؛ دکتری (Ph.D)
15. بررسی تغنی قرآن کریم؛ چرایی و چگونگی؛ دکتری (Ph.D)
16. بررسی جایگاه غریب الحدیث و قواعد فهم آن؛ دکتری (Ph.D)
17. بررسی روایات تفسیری در تفسیرالبرهان و آسیب شناسی آن (با تاکید بر سوره حمد و بقره) ؛ دکتری (Ph.D)
18. بررسی روایات عرفانی تفسیر بیان السعاده؛ دکتری (Ph.D)
19. بررسی روش تفسیر ساختاری قرآن کریم و مبانی آن؛ دکتری (Ph.D)
20. بررسی روند شکل گیری برداشت های مختلف از آیه‏ی شاکله با تکیه بر دیدگاه های معاصر؛ دکتری (Ph.D)
21. بررسی رویکرد حدیثی محقق بحرانی در کتاب الحدائق الناضرة؛ دکتری (Ph.D)
22. بررسی رویکرد مثبت اندیشی در متون اسلامی و مقایسه آن با روانشناسی مثبت گرا؛ دکتری (Ph.D)
23. بررسی رویکردهای مفسّران و مترجمان پیرامون اضافه‌ی مصدر به فاعل و مفعول در قرآن کریم (با تکیه بر تفاسیر مشهور و ترجمه‌های منتخب)؛ دکتری (Ph.D)
24. بررسی سندی و متنی روایات دو باب از ابواب کتاب کافی (باب الذنوب و أبواب مرتبط با آن و باب أن الإیمان لا یضر معه سیئه) ؛ دکتری (Ph.D)
25. بررسی سندی و محتوایی روایات طبی منسوب به امام رضا علیه السلام در کتب اربعه؛ دکتری (Ph.D)
26. بررسی فرایند تفسیر وهابی عربستان (با تأکید بر تفسیر ابن عثیمین) ؛ دکتری (Ph.D)
27. بررسی قرائت های مطرح از آموزۀ «معرفت نفس» در قرآن و حدیث و مقایسۀ آن با مفاهیم مشابه در معنویت های نوظهور؛ دکتری (Ph.D)
28. بررسی گزارش و تحلیل واقدی از آیات قرآن کریم در المغازی ؛ دکتری (Ph.D)
29. بررسی مبانی اخلاق فضیلت مدار مسکویه و نراقی از منظر قرآن کریم؛ دکتری (Ph.D)
30. بررسی مبانی و روش های بکارگیری قاعده جری و تطبیق در حوزه تفسیر قرآن کریم؛ دکتری (Ph.D)
31. بررسی مبانی و قواعد تفسیر استقلالی آیات قرآن؛ دکتری (Ph.D)
32. بررسی مستندات قرآنی و روایی اندیشه های امام خمینی در حوزه ی دشمن ستیزی و پاسخ گویی به شبهات؛ دکتری (Ph.D)
33. بررسی نظریه تفسیر تمثیلی در آثار مفسران معاصر؛ دکتری (Ph.D)
34. بررسی و تبیین مؤلفه‌های تربیتی تفکر مدار بر مبنای آموزه‌های قرآن کریم؛ دکتری (Ph.D)
35. بررسی و نقد جایگاه یهود و صهیونیزم در تفسیر الکاشف علامه محمد جواد مغنیه؛ دکتری (Ph.D)
36. بررسی و نقد شبهات قرآنیون پیرامون حدیث شیعه (با تاکید بر کتاب مشکلة الحدیث یحیی محمد)؛ دکتری (Ph.D)
37. بن‏مایه‏های کلامی امامت در قصص قرآن کریم؛ دکتری (Ph.D)
38. پیامدهای استفاده و راههای اجتناب از مال حرام و شبهه دار از منظر آیات و روایات؛ دکتری (Ph.D)
39. پیشنهاد الگویی برای ترجمه قرآن و ارزیابی آن در دو ترجمه فارسی آیتی و فولادوند و دو ترجمه روسی کراچکوفسکی و زینالف؛ دکتری (Ph.D)
40. تاثیر روابط اجتماعی برارتقاء امنیت جامعه و آسیب‌شناسی آن ازمنظرقرآن کریم؛ دکتری (Ph.D)
41. تأثیر مبانی فقهی آیه الله جوادی آملی در تفسیر آیات الاحکام برمبنای تفسیر تسنیم؛ دکتری (Ph.D)
42. تاریخ تحلیلی قرائات در چهار قرن نخست هجری؛ دکتری (Ph.D)
43. تحلیل کیفی متن آیات جهاد در قرآن کریم؛ با تکنیک کدگذاری پی در پی؛ دکتری (Ph.D)
44. تحولات مفهومی نام‌های قرآن کریم (قرآن و کتاب) و علل آن در تاریخ فرهنگ اسلامی؛ با استفاده از روش تاریخ انگاره؛ دکتری (Ph.D)
45. تعیین و تحلیل شاخص‌های سلامت روانشناختی مبتنی بر صحیفۀ سجادیه؛ دکتری (Ph.D)
46. جایگاه عقل و کارکردهای آن درآرای تفسیری صحابه و تابعین (با تأکید بر مدرسه تفسیری مکه و مدینه براساس روایتهای تفسیر طبری) ؛ دکتری (Ph.D)
47. جریان شناسی اندیشه های تفسیری نومعتزله؛ مطالعه موردی مساله تاویل؛ دکتری (Ph.D)
48. جریان شناسی رویکرد فمینیسم اسلامی و تحلیل و ارزیابی آن؛ دکتری (Ph.D)
49. جریان شناسی نظریه های معاصر جامعیت قرآن کریم( با تکیه بر صد سال اخیر)؛ دکتری (Ph.D)؛ 
50. جریان‌شناسی تفسیر قرآن در ایران عصرصفوی؛ دکتری (Ph.D)
51. دیدگاه های کلامی سید علی خان مدنی و زمینه های آن پیرامون صفات الهی در ریاض السالکین؛ دکتری (Ph.D)
52. راهکارهای بهره گیری از آموزه های قرآنی در تقویت سرمایه اجتماعی (در دو حوزه امر به معروف و نهی از منکر و تولی و تبری) ؛ دکتری (Ph.D)
53. رحمت الهی ورابطه آن با کسب کمالات معنوی انسان از دیدگاه قرآن؛ دکتری (Ph.D)
54. رنج و شادی در اسلام و آیین بودا؛ دکتری (Ph.D)
55. روش حدیثی علامه شیخ محمد تقی شوشتری؛ دکتری (Ph.D)
56. روش های رویارویی پیامبران با جریان های مخالف با تکیه بر آزادی بیان در قرآن ؛ دکتری (Ph.D)
57. شبکه معنایی واژه نور با توجه به قرآن و روایات؛ دکتری (Ph.D)
58. شناخت مبانی و روش تفسیری التفسیر الوسیط (محمد سید طنطاوی) ؛ دکتری (Ph.D)
59. شناسایی و طبقه بندی اهداف و روش های تربیت اخلاقی قران و نقد رویکردهای موجود؛ دکتری (Ph.D)
60. ضوابط ترجمه واژگان مشترک در قرآن و زبان فارسی و بررسی آن در ترجمه های معاصر فارسی قرآن کریم (تحلیل 20 واژه مشترک در 20 ترجمه قرآن) ؛ دکتری (Ph.D)
61. عوامل گوناگونی تفسیر قران به قران در بررسی مقایسه ای تفسیر المیزان و اضواء البیان؛ دکتری (Ph.D)
62. فرآیند شکل گیری عمل صالح از منظر قرآن کریم؛ دکتری (Ph.D)
63. قرائت عاصم به روایت حفص؛ از ابتدا تا شهرت؛ دکتری (Ph.D)
64. کشف استدلالی ساختار و غرض سورۀ مبارکۀ احزاب؛ دکتری (Ph.D)
65. کشف قواعد مدیریتی از کلام علوی با تکیه بر نهج البلاغه؛ دکتری (Ph.D)
66. مبانی فهم قرآن و هرمنوتیک فلسفی: بررسی و نقد ره آوردهای اندیشه گادامر در مبانی فهم قرآن؛ دکتری (Ph.D)
67. محکم و متشابه از منظر قرآن و حدیث؛ دکتری (Ph.D)
68. معناشناسی شماری از اهمّ واژه های کلیدی شیعی با تکیه بر روش ایزوتسو؛ دکتری (Ph.D)
69. معناشناسیِ شناختی واژگان أب و والد در آیات ابراهیمی با نظر به تفاسیر متقدّم قرن1-5؛ دکتری (Ph.D)؛
70. معنای مشترک و درجات معنا در قرآن؛ دکتری (Ph.D)
71. ناهمسانی برخی روایتها با دانش امروز درباره خواص خوراکیها؛ دکتری (Ph.D)
72. نقش آگاهی از کتاب مقدس در مطالعات قرآنی؛ دکتری (Ph.D)
73. واکاوی دلایل انحصار بعضی از روایات ائمه اطهار علیهم‌السلام در منابع اهل سنت؛ دکتری (Ph.D)
74. یکسان سازی ترجمه عبارت‏های شبیه به یکدیگر (متشابهات لفظی) قرآن در برخی ترجمه‏های فارسی معاصر (با تأکید بر سوره مبارکه بقره) ؛ دکتری (Ph.D)

 

لیست پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی (در سال های اخیر)؛ بخش دوم

 

یکی از راه های انتخاب موضوع پایان نامه، آشنایی با پایان نامه های تدوین شده است، لیست زیر برگرفته از سایت دانشگاه فردوسی مشهد، (با حذف اسامی اساتید و دانشجویان) در رشته علوم قرآن و حدیث است که در مقطع ارشد در سال های اخیر دفاع شده اند و می تواند الگویی برای انتخاب موضوعات باشند. در برخی موضوعات مشابه (مثلا بررسی آرای تفسیری صحابه و تابعان)، فقط به یک پایان نامه اکتفا شده است.
 
 در ادامه مباحث بخش اول، عناوین بخش دوم پایان نامه ها به ترتیب حروف الفبا تقدیم می گردد. (توضیح، تحلیل و نقد این عناوین هم مجالی دیگر می طلبد).
 

1. تاریخ گذاری و بررسی فضای نزول سوره حج
2. تحقیق در آراء تفسیری مجاهد بن جبر مکی
3. تحلیل لغوی، روائی و قرآنی واژگان حق و صدق
4. تحلیل مضمون احادیث لیس منی/ منا در جوامع حدیثی شیعه
5. تحلیل معناشناختی واژه ذنب و جانشین های آن در قرآن کریم با تأکید بر تفاسیر (مجمع البیان، المیزان، الکشّاف، أنوارالتّنزیل و أسرارالتأویل، التّحریر و التّنویر)
6. تفسیر آیات علمی قرآن کریم نزد مفسرین قدما و معاصر
7. تلاش شریف مرتضی در علوم قرآن
8. جلوه های مدارا در سیره نظری وعملی امام سجاد،امام باقر وامام رضاعلیهم السلام
9. جمع‌ و بررسی روایات تفسیری محمد‌بن‌سنان
10. حصر در قرآن و چگونگی باز تاب آن در ترجمه های فارسی قرآن کریم
11. خاستگاه اجابت دعوت پیامبران و موانع آن در قرآن کریم با تأکید بر پیامبران اولی العزم
12. دیدگاههای مفسران معاصر نسبت به فرهنگ جاهلی در قرآن کریم
13. رابطه خودسازی و انجام وظایف اجتماعی از منظر قران کریم
14. روایات قابل پیوست به تفسیر موضوعی آیت الله جوادی آملی و تحلیل آنها (در موضوعات : ایمان، شرک، شکر، صبر)
15. روش الاحتجاج در خطبه فدکیه حضرت زهرا –علیها السلام- ریشه یابی قرآنی
16. روش ائمه (علیهم السلام) در پاسخگویی به سوالات با تکیه بر کتاب وافی
17. روش شناسی تفسیر تسنیم
18. روشهای تربیت مبتنی بر فطرت از نگاه قرآن کریم
19. روشهای رویارویی بین طاغوتیان و انبیاء و مؤمنان در قرآن کریم
20. رویکرد علامه فضل الله در تعامل با روایات در تفسیر من وحی القرآن»
21. ساختار شناسی، کشف فضای نزول و غرض سوره یونس
22. ساختارشناسی سوره ابراهیم
23. ساختارشناسی سوره حجر
24. ساختارشناسی سوره فتح
25. سرمایه اجتماعی در صحیفه سجادیه
26. سلمان فارسی و نقش او در حدیث
27. سیر تحول نگاه مفسران به غرض و ساختار سوره در تفسیر آیات قرآن کریم
28. سیر تطاول نسبت به خداوند ، انبیاء و کتب آسمانی به تفکیک سور مکی و مدنی
29. سیمای عبد و معبود در مناجات شعبانیه
30. شاخص های فرمانده ای سپاه در قران وحدیث
31. شاخصه های «بنده‌ی آرمانی» در ادعیه‌ی امام سجّاد (علیه السلام) (صحیفه‌ی سجادیه، دعای ابو حمزه ثمالی، مناجات خمسه عشر) و مقایسه ی آن با قرآن کریم
32. شخصیت پردازی چهره های منفی در قران کریم با تکیه بر تفاسیر معاصر
33. شرایط قبولی اعمال در قرآن و روایات
34. شیخ صدوق و آراء تفسیری او در آثارش -گردآوری و بررسی
35. عجائب تسبیح در قرآن کریم
36. قرائت‌های قرآنی در التبیان فی تفسیر القرآن شیخ طوسی
37. قواعد و روش های فهم حدیث از دیدگاه روایات
38. کشف ارتباط اسامی سور طواسیم با محتوای آنها
39. گردآوری و بررسی روایات تفسیری زید شحام
40. گردآوری و بررسی روایت‌های تفسیری محمد بن مسلم ثقفی
41. گردآوری و مطالعه روایات تفسیری حریز سجستانی
42. گفتگوی دوزخیان در قیامت و دلالتهای تربیتی آن در قرآن کریم
43. مبانی و راهکارهای تربیت اخلاقی در قران کریم
44. مدیریت رنج و تأثیر آن بر معناداری زندگی در باورها و سیره امام حسین(علیه السلام)در مقایسه با نظرات روانشناسان غربی
45. معرفی مهم‌ترین تفاسیر وجیز و ویژگی‌های آن (با تأکید بر مقایسه آن‌ها در جزء اول قرآن)
46. معناشناسی واژه‌ی «حلم» در ادبیات عربی اعم از حوزه‎ی لغت، قرآن کریم و حدیث
47. مفهوم شناسی و بررسی اوصاف خاص برای انبیاء الهی در قرآن
48. مقایسه المیزان و مواهب الرحمن در بهره گیری از حدیث
49. مکتب تفسیری مدینه در دو قرن اول هجری(تا پایان سال 200)
50. نقد و بررسی چگونگی تفسیر آیات ولایت و امامت در «التفسیر الحدیث» محمد عزه دروزه
51. نقد و بررسی روایات مربوط به مواجهه ی امام صادق (علیه السلام) با منصور عباسی
52. نقش عوامل انسانی و تقدیر الهی در رزق انسان و بررسی رابطه آن ها در روایات
53. نکته های تربیتی در سوره عنکبوت
54. واکاوی معیارهای تفضیل در روایات کافی- بخش اصول

 

 

لیست پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی (در سال های اخیر)؛ بخش اول

یکی از راه های انتخاب موضوع پایان نامه، آشنایی با پایان نامه های تدوین شده است، لیست زیر برگرفته از سایت دانشگاه فردوسی مشهد، (با حذف اسامی اساتید و دانشجویان) در رشته علوم قرآن و حدیث است که در مقطع ارشد در سال های اخیر دفاع شده اند و می تواند الگویی برای انتخاب موضوعات باشند. در برخی موضوعات مشابه (مثلا بررسی آرای تفسیری صحابه و تابعان)، فقط به یک پایان نامه اکتفا شده است.

 

عناوین بخش اول پایان نامه ها به ترتیب حروف الفبا تقدیم می گردد. (توضیح، تحلیل و نقد این عناوین هم مجالی دیگر می طلبد).

 

1. انحراف اعتقادی؛ زمینه ها،عوامل پیدایش، راه های پیشگیری و درمان از دیدگاه قرآن کریم
2. اهداف، ابعاد و روشهای تربیتی داستان حضرت مریم و حضرت عیسی در قرآن کریم
3. آداب کلام و سخن گفتن در قرآن کریم
4. آرای غیر مبیّن و اقوال مردد علامه طباطبایی در تعیین مکی و مدنی سوره ها و تبیین ملاک های ایشان
5. بازتاب معارف قرآنی در بیانات امام علی (علیه السلام) پیرامون تقوا و متقین در نهج البلاغه
6. بازخوانی شبهات اعتقادی و سیاسی - اجتماعی عصر امام علی و پاسخ آنها در معارف علوی
7. برجسته ترین مقامات معنوی انسان و جایگاه آن ها در قرآن کریم
8. برخورد با منکرات و انحرافات اجتماعی در کلام امام علی (علیهم السلام) وارائه راهکارهای عملی مترتب برآن
9. بررسی ابعاد لذت از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه
10. بررسی ادبی - تفسیری انفرادات قرائت حمزه کوفی و مقایسه آن با قرائات سبع
11. بررسی ارتباط «برگزیدگی» و «دنیا گرایی» در انحرافات و رفتار های قوم یهود در قرآن کریم
12. بررسی ارتباط عزت با تربیت دینی بر اساس کلام ائمه(علیهم السلام)
13. بررسی آراء تفسیری آلوسی از نگاه علامه طباطبایی
14. بررسی آیات مربوط به طلاق در قرآن
15. بررسی آیه 18 سوره مبارکه جن در تفاسیر به ترتیب تاریخی و تحلیل روایات و شبهات پیرامون آیه
16. بررسی برداشت های آقای صفایی حائری از قرآن کریم
17. بررسی تحلیلی روایات «وجبت له الجنة» و روایات هم مضمون آن
18. بررسی تحلیلی روایات رحم الله در جوامع حدیثی شیعه
19. بررسی تحلیلی مقاصد و مدالیل سورة فجر
20. بررسی تطبیقی دیدگاه علامه طباطبایی و ابن عاشور درباره نسخ در قرآن
21. بررسی تطبیقی دیدگاه‌های ارائه‌شده درباره‌ی آیات برزخ
22. بررسی تطبیقی عام و خاص، مطلق و مقید از دیدگاه قرآن پژوهان و اصولیان (با تأکید برآراء اصولیان امامیه)
23. بررسی تطبیقی مبانی و آراء قرآنی عایشه بنت الشاطی و إبن عاشور
24. بررسی تطبیقی مبانی و شیوه های تفسیری آیت الله جوادی آملی و آیت الله سبحانی در تفسیر موضوعی(با محوریت منشور جاوید و تفسیر موضوعی جوادی آملی )
25. بررسی تطبیقی مسئله مخالفت برخی شیعیان با امام زمان پس از ظهور و مخالفت اکثریت یهود با پیامبر اسلام
26. بررسی تعامل منافقان و اهل کتاب در عصر پیامبر صلی الله و علیه و آله از منظر قرآن کریم
27. بررسی جایگاه تربیت عاطفی در دو تفسیر المیزان و تسنیم
28. بررسی جواب شرط و قسم های محذوف در قران و تاثیر آن بر ترجمه های قرانی
29. بررسی چالش های درون قرآنی و جهان شمولی و جاودانگی قرآن
30. بررسی حوزه معنایی واژگان «قرار و استقرار» در قرآن کریم
31. بررسی دیدگاه قرآن پژوهان درباره علم الموهبه (ارتباط طهارت روح با تفسیر قرآن)
32. بررسی روش فقه الحدیثی علّامه مجلسی(ره) در ملاذ الأخیار
33. بررسی سندی و محتوایی احادیث «ماترددت فی شیء...»
34. بررسی سور مفصلات و وجوه برتری پیامبر(ص) به آن ها (بر اساس روایت نبوی تقسیم چهارگانه قرآن)
35. بررسی سیر تحول و علل شکل گیری دیدگاه های مختلف مفسران در آیات مربوط به ذوالقرنین
36. بررسی عوامل اختلاف تفسیری و امکان حمل آن بر آیات قرآن کریم
37. بررسی عوامل تقویت و تضعیف اراده از منظر قرآن کریم
38. بررسی فرضیه تکرار نزول
39. بررسی مبانی و آراء تفسیری آیت الله مصباح یزدی
40. بررسی مبانی، روش ها و فوائد کشف فضای نزول سور و تطبیق آن در دو سوره (حج و عادیات)
41. بررسی محتوا، شیوه و کارآمدی منظومه مباحث کلامی سوره مبارک اسراء
42. بررسی معجزات شق القمر و ردالشمس
43. بررسی معیارهای گفت‌وگوی مطلوب و ارائه راهکارهای تحقق آن از منظر قرآن
44. بررسی مفهوم توفی در قرآن کریم با تاکید بر آیه پنجاه و پنجم سوره آل عمران
45. بررسی مفهوم کلمه در اسلام و مقایسه آن با مسیحیت
46. بررسی مواجهه‌های تربیتی ائمه (علیهم‌السلام) با مخاطبان مخالفشان، به روش تحلیل محتوا
47. بررسی نزول سورة معارج درباره واقعه غدیر خمّ و نصب امام علی (علیه السلام)
48. بررسی نظام طرح داستان حضرت موسی (علیه السلام) درقرآن
49. بررسی و تحلیل آرای مفسران پیرامون ساختار قرآنی آیات الله یحب و الله لایحب
50. بررسی و تحلیل پدیده نفاق در تفسیر تسنیم
51. بررسی و نقد چگونگی تناسب سوره ها در «تفسیر مراغی»
52. بررسی و نقد روایات سعد و نحس ایام
53. بررسی واژه های غیر حجازی قرآن براساس ترجمه های فارسی قرآن کریم با تاکید بر ده ترجمه ی برگزیده
54. بررسى و تحلیل قریه ، بلده و مدینه - از منظر قرآن
55. پدیده چندمعنایی در قرآن کریم از دیدگاه علامه طباطبایی
56. پژوهشی در خاستگاه روایی آرای تفسیری علامه طباطبایی
57. پژوهشی درباره مسائل اجتماعی در قرآن کریم با تأکید بر مسئله نفاق
58. پیامدهای مربوط به مانع تراشی شیطان در مسیر تربیت انسان و نحوه مواجهه با آنها در قرآن کریم
59. پیوند اوصاف الهی مذکور در فواصل آیات سور آل عمران ونساء با مضامین آیات
60. تاثیر روایات در ایجاد افراط گرایی دینی
61. تاثیر قدرت صفویه بر خوانش روایات مبنی بر مناسبات شیعه و سنی

 

 

فضای فرهنگی اجتماعی صدور خطبه‌ های نهج‌ البلاغه

چکیده

علل، زمینه‌ها و شرایطی که باعث صدور خطبه‌ای از جانب امام علی علیه السلام شده است «فضای صدور خطبه‌های نهج‌البلاغه» قلمداد می‌شود که در کتب حدیثی آن را «اسباب صدور حدیث» می‌گویند. این مقاله به منظور فهم بهتر معانی خطبه‌های نهج‌البلاغه و حل برخی تضاد‌های ظاهری به بررسی فضای فرهنگی ـ اجتماعی صدور این خطبه‌ها می‌پردازد. در این راستا علاوه بر بررسی روایات معتبر مربوط به خطبه‌های نهج‌البلاغه، مطالعه برخی شرح‌ها، کتب تاریخی مربوط به حوادث قرن اول هجری نیز سودمند است. ذکر این نکته نیز لازم است که ما در نقل فضای صدور حکم را به یک مورد خاص منحصر نمی‌کنیم؛ بلکه در فهم بهتر حدیث و روایت از آن بهره‌مند می‌شویم.در این نوشتار تلاش شده است تا با توجه به اهمیت مسئله، پیشینه تاریخی آن بازگو و روش‌های فهم فضای صدور تبیین و با آسیب‌شناسی بحث، میزان تأثیر فرهنگ زمانه در این خطبه‌ها واکاوی گردد.

کلید واژه ها: امام علی (علیه السلام)، نهج‌البلاغه، خطبه، فضای صدور، فضای فرهنگی ـ اجتماعی.

این مقاله در بهار 1389 در شماره اول فصلنامه مطالعات تفسیری دانشگاه معارف اسلامی منتشر شده است همچنین می توانید متن کامل آن را از اینجا نیز دریافت کنید.

خلاصه پایان نامه کارشناسی ارشد

خلاصه ای از پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد با عنوان

بررسی فضای فرهنگی اجتماعی صدور خطبه های نهج البلاغه

چکیده:

 فهم خطبه‌های گرانسنگ نهج‌البلاغه مرهون آشنایی با شرایط فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و تاریخی عصر صدور این کلمات نورانی است؛ در این راستا نویسنده کوشیده است با ذکر اهمیت مساله، پیشینه تاریخی بحث را بازگو کند و ضمن تبیین روش‌های فهم فضای صدور، موارد کاربرد آن را متذکر شده و با آسیب شناسی بحث، میزان تاثیر فرهنگ زمانه در خطبه های نهج‌البلاغه را واکاوی نماید.

در بخش اصلی رساله، شمای کلی فضای فرهنگی اجتماعی عصر امام علی علیه السلام ارائه و زمینه‌صدور بیشتر خطبه های نهج البلاغه بیان شده است.

کلید واژه ها: امام علی علیه السلام، نهج البلاغه، نهج البلاغه و فضای صدور، خطبه های نهج البلاغه،     فضای فرهنگی اجتماعی خطبه های نهج البلاغه

(فایل پی دی اف خلاصه کلی از پایان نامه و همچنین متن 30 صفحه آغازین پایان نامه با تغییرات جزئی در صفحه بندی)

مقاله ای از بخش مقدمات پایان نامه نیز در فصلنامه مطالعات تفسیری چاپ شده است که می توانید برای اطلاعات بیشتر و دریافت متن آن به اینجا مراجعه کنید.

پایان نامه دوره کارشناسی با عنوان ولایت فقیه در قرآن واحادیث

در زمانی که دانشجوی دوره کارشناسی بودم دانشجویان دانشکده های علوم قرآنی در مقطع کارشناسی موظف به ارائه پایان نامه بودند و من هم موضوع «ولایت فقیه در قرآن واحادیث» را به عنوان موضوع پایان نامه انتخاب کرده بودم  که در سال 1383 از آن دفاع کردم، اینک چکیده و صفحات آغازین آن:

چکیده

ولایت فقیه حکومت  مجتهد جامع الشرایطی است که دارای سه ویژگی «اجتهاد مطلق، عدالت مطلق، وقدرت مدیریت واستعداد رهبری» می‌باشد. حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی،  پاسخ به شبهات، معرفی اسلام اصیل وناب وسالم ماندن از تردیدهای نابودکننده ضرورت بحث را ایجاب می‌کند و ولایت فقیه یک بحث مستحدث فقهی نیست وقبل از امام خمینی نیز مطرح شده است ولی به صورت عینی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در اثر تلاشهای امام خمینی به عنوان گزینه‌ای بی‌بدیل در عصر غیبت ودر دنیای کنونی تحقق یافت. بحث ولایت فقیه چون مربوط به «فعل الله» است لذا مسأله‌ای کلامی است واز جهت فقهی به این جهت بحث می‌شود که بر فقیه جامع الشرایط واجب است که این وظیفه را انجام دهد وبر مردم عاقل نیز واجب است که ولایت چنین رهبری را بپذیرد و چون  این دو مربوط به «فعل مکلف» است. در علم فقه بحث می‌شود. «ولایت فقیه» ولایت  بر عقلا وفرزانگان است نه ولایت بر مجانین ودیوانگان و مردم با پذیرش دین و ولایت حاکم دین خدا را در جامعه‌ متحقق می‌سازند وامکان تشکیل حکومت اسلامی را فراهم می‌کنند. در نظام اسلامی فقیه «ولی» مردم است نه «وکیل» مردم و همچنین ولایت فقیه به اشخاص ربطی ندارد بلکه ولایت فقه مطرح است و فقیه شخصیت حقوقی است و چون ولایت فقیه مسأله‌ای کلامی است. لذا ولی فقیه به مقام ولایت منصوب می‌شود. از لحاظ عقلی به خاطر ضرورت نظم در جامعه‌ی اسلامی واستمرار اجرای قوانین اسلام باید ولی فقیه بر جامعه حاکم باشد. در قرآن کریم به صراحت از ولی فقیه بنا به عللی سخن به میان نیامده است ولی آیه‌ی امر به معروف ونهی از منکر، آیات حدود وتعزیرات، آیات قضاوت رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و سلم،  آیه‌ی ادای امانت وآیه‌ی ‌اطاعت از اولی الامر از باب تطبیق مصداق یا با استدلالهای منطقی می‌توانند دلیل بر ولایت عامه‌ی فقیه باشند و مقبوله‌ی عمر بن حنظله، روایت ابی خدیجه، توقیع شریف، حدیث خلفای پیامبر وصحیحه‌ی قداح از جمله روایاتی هستند که به طور صریح دلالت بر ولایت مطلقه‌ی انتصابی فقیه دارند. ولی فقیه علاوه بر شرایط عمومی باید دارای سه شرط اجتهاد مطلق، عدالت مطلق، وقدرت مدیریت واستعداد رهبری باشد و وظیفه‌ی حفاظت از اسلام ناب محمدی، افتاء، قضاء و ولاء بر عهده‌ی ولی فقیه است ولی فقیه کلیه‌ی اختیارت معصومین علیهم‌السلام - به جز موارد مختص به آنها - را داراست حتی فراتر از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که از آن تعبیر به «ولایت مطلقه‌ی فقیه» می‌شود.

واژگان کلیدی: ولایت فقیه، قرآن ، احادیث، ادله عقلی و نقلی.

دانلود صفحات آغازین پایان نامه