پایان نامه دوره کارشناسی با عنوان ولایت فقیه در قرآن واحادیث
در زمانی که دانشجوی دوره کارشناسی بودم دانشجویان دانشکده های علوم قرآنی در مقطع کارشناسی موظف به ارائه پایان نامه بودند و من هم موضوع «ولایت فقیه در قرآن واحادیث» را به عنوان موضوع پایان نامه انتخاب کرده بودم که در سال 1383 از آن دفاع کردم، اینک چکیده و صفحات آغازین آن:
چکیده
ولایت فقیه حکومت مجتهد جامع الشرایطی است که دارای سه ویژگی «اجتهاد مطلق، عدالت مطلق، وقدرت مدیریت واستعداد رهبری» میباشد. حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی، پاسخ به شبهات، معرفی اسلام اصیل وناب وسالم ماندن از تردیدهای نابودکننده ضرورت بحث را ایجاب میکند و ولایت فقیه یک بحث مستحدث فقهی نیست وقبل از امام خمینی نیز مطرح شده است ولی به صورت عینی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در اثر تلاشهای امام خمینی به عنوان گزینهای بیبدیل در عصر غیبت ودر دنیای کنونی تحقق یافت. بحث ولایت فقیه چون مربوط به «فعل الله» است لذا مسألهای کلامی است واز جهت فقهی به این جهت بحث میشود که بر فقیه جامع الشرایط واجب است که این وظیفه را انجام دهد وبر مردم عاقل نیز واجب است که ولایت چنین رهبری را بپذیرد و چون این دو مربوط به «فعل مکلف» است. در علم فقه بحث میشود. «ولایت فقیه» ولایت بر عقلا وفرزانگان است نه ولایت بر مجانین ودیوانگان و مردم با پذیرش دین و ولایت حاکم دین خدا را در جامعه متحقق میسازند وامکان تشکیل حکومت اسلامی را فراهم میکنند. در نظام اسلامی فقیه «ولی» مردم است نه «وکیل» مردم و همچنین ولایت فقیه به اشخاص ربطی ندارد بلکه ولایت فقه مطرح است و فقیه شخصیت حقوقی است و چون ولایت فقیه مسألهای کلامی است. لذا ولی فقیه به مقام ولایت منصوب میشود. از لحاظ عقلی به خاطر ضرورت نظم در جامعهی اسلامی واستمرار اجرای قوانین اسلام باید ولی فقیه بر جامعه حاکم باشد. در قرآن کریم به صراحت از ولی فقیه بنا به عللی سخن به میان نیامده است ولی آیهی امر به معروف ونهی از منکر، آیات حدود وتعزیرات، آیات قضاوت رسول خدا صلیالله علیه و آله و سلم، آیهی ادای امانت وآیهی اطاعت از اولی الامر از باب تطبیق مصداق یا با استدلالهای منطقی میتوانند دلیل بر ولایت عامهی فقیه باشند و مقبولهی عمر بن حنظله، روایت ابی خدیجه، توقیع شریف، حدیث خلفای پیامبر وصحیحهی قداح از جمله روایاتی هستند که به طور صریح دلالت بر ولایت مطلقهی انتصابی فقیه دارند. ولی فقیه علاوه بر شرایط عمومی باید دارای سه شرط اجتهاد مطلق، عدالت مطلق، وقدرت مدیریت واستعداد رهبری باشد و وظیفهی حفاظت از اسلام ناب محمدی، افتاء، قضاء و ولاء بر عهدهی ولی فقیه است ولی فقیه کلیهی اختیارت معصومین علیهمالسلام - به جز موارد مختص به آنها - را داراست حتی فراتر از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که از آن تعبیر به «ولایت مطلقهی فقیه» میشود.
واژگان کلیدی: ولایت فقیه، قرآن ، احادیث، ادله عقلی و نقلی.