حیات در قرآن

حیات یکی از مخلوقات خداوند[1] که دارای دو معنی است: یکی «حیات» در برابر مرگ و دیگری «حیاء» نقطه مقابل وقاحت و بی‌شرمی ولی بعضی از محققان هر دو را به یک ریشه بازگردانده‌اند و گفته‌اند حیاء و استحیاء نیز نوعی طلب حیات و سلامت است در برابر وقاحت و بی‌شرمی که نوعی از دست دادن زندگی و سلامت محسوب می‌شود[2]. حیات در قرآن کریم در چندین معنی متفاوت به کار رفته‌است[3]:

1- زندگی نباتی گیاهان و حیوانات

-        أَنَّ اللَّهَ یُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا [4]

-        وَأَحْیَیْنَا بِهِ بَلْدَةً مَّیْتًا [5]

-        وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء کُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ [6]

-        وَیُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا [7]

-        وَیُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاء مَاء فَیُحْیِی بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا [8]

2- زندگی حیوانی

-        رَبِّ أَرِنِی کَیْفَ تُحْیِـی الْمَوْتَى[9]

-        إِنَّ الَّذِی أَحْیَاهَا لَمُحْیِی الْمَوْتَى[10]

-        إِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ رَبِّیَ الَّذِی یُحْیِـی وَیُمِیتُ قَالَ أَنَا أُحْیِـی وَأُمِیتُ [11]

-        قَالَ أَنَّىَ  یُحْیِـی هَـَذِهِ اللّهُ بَعْدَ مَوْتِهَا [12]

3- حیات فکری و عقلانی :

أَوَ مَن کَانَ مَیْتًا فَأَحْیَیْنَاهُ [13]

-4 زندگی جاویدان در جهان دیگر:

-        یَا لَیْتَنِی قَدَّمْتُ لِحَیَاتِی [14]

-        وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ [15]

5- نجات از مرگ:

وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا[16]

6- حیات واقعی که فقط  در مورد ذات باریتعالی به کار می‌رود:

-        اللّهُ لا إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ [17]

-        وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَیِّ الْقَیُّومِ [18]

-        وَتَوَکَّلْ عَلَى الْحَیِّ الَّذِی لَا یَمُوتُ [19]

-        هُوَ الْحَیُّ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ [20]

 

برگرفته از مقاله  «حیات طیبه در قرآن»

---

[1] - الذی خلق الموت و الحیاه؛ ملک:2.

[2] - مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، پیام قرآن، ج4، ص200.

[3] - همو، تفسیر نمونه، ج7، ص127 و128 و راغب اصفهانی, حسین بن محمد (قرن4ق)، مفردات الفاظ القرآن، ص 268 و 269.

[4] - حدید: 17.

[5] - ق: 11.

[6] - انبیاء: 30.

[7] - روم: 19

[8] - روم: 24.

[9] - بقره: 260.

[10] - فصلت: 39.

[11] - بقره: 258

[12] - بقره: 259

[13] - انعام: 122.

[14] - فجر: 24.

[15] - عنکبوت: 64.

[16] - مائده: 32.

[17] - بقره: 255- آل‌عمران:2.

[18] - طه: 111

[19] - فرقان:58.

[20] - غافر:65.

برگرفته از مقاله  «حیات طیبه در قرآن»