بررسی تطبیقی مدیتیشن در غرب و مراقبه در اسلام (به‌ویژه مراقبه در نماز)
مقاله مشترک با دانشجوی محترم خانم گرمرودی
در قرن اخیر اکثر مردم برای رسیدن به آرامش، به دنبال مراقبه، مدیتیشن و عناوینی ازاین‌دست هستند. مراقبه، به معنای مراقبت از افکار و جلوگیری از ورود افکار مزاحم باعث آرامش وصف‌ناپذیری در انسان می‌شود. روانشناسان غربی برای مراقبه راهکارهایی همچون برنامه‌ریزی و مدیتیشن را ارائه کرده‌اند. مراقبه به شکل اساسی و کامل در اسلام مطرح‌شده است، برای مثال خواندن ادعیه، آیات قرآن و اقامه‌ی نماز با حضور قلب شکل خاصی از مراقبه است که مضامین عمیقی را به انسان القا می‌کند و باعث ایجاد آرامش روحی و توجه بیشتر انسان به‌سوی معبودش می‌شود. در این مقاله سعی شده شباهت‌ها و تفاوت‌های برنامه‌ریزی غربی و اسلامی، نماز و مدیتیشن موردبررسی قرار گیرد تا مشخص شود کدام‌یک روش‌های بهتر و جامع‌تری برای مراقبه و ایجاد آرامش ارائه می‌دهد. البته تطبیق دو موضوع در اینجا به معنای انکار حقیقت نماز نبوده و اسرار نماز در جای خود قابل دفاع است ولی تحلیل تطبیقی دو موضوع به روشن شدن برتری تعالیم اسلام می‌انجامد. در برنامه‌ریزی غربی، اصل رسیدن به اهداف مادّی است و سایر اهداف با توجه به آن شکل می‌گیرد، امّا در برنامه‌ریزی اسلامی، هدف رسیدن به معرفت الهی است. در برنامه‌ریزی غربی، اصل و محور خود انسان و سود و زیان شخصی است، امّا در برنامه‌ریزی اسلامی، اصل و محور خداوند و آنچه مورد رضای خداوند باشد، مقصد مؤمنین است. حرکات و ژست‌های ویژه‌ای در مدیتیشن وجود دارد که معنای خاصی را دنبال نمی‌کند ولی حرکات ویژه‌ی نماز دارای اسراری است که تواضع عبد را در مقابل معبود به نمایش می‌گذارد. سرودهای مخصوصی در مدیتیشن وجود دارد که دارای معانی عمیقی نیست ولی نماز دارای ذکرهای مخصوصی است که در عین سادگی معانی بسیار عمیق و زیبایی دارند که هرکسی متناسب بافهم و درک خود از آن‌ها بهره‌مند می‌شود.
کلیدواژه‌ها: مراقبه، مدیتیشن، برنامه‌ریزی، نماز
دانلود متن کامل مقاله بررسی تطبیقی مدیتیشن در غرب و مراقبه در اسلام (به‌ویژه مراقبه در نماز)
