رحمت خدا به والدین به خاطر محبت به فرزند

 

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام، قَالَ: إِنَّ اللَّهَ لَیَرْحَمُ الْعَبْدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِه‏ (الکافی (چاپ دارالحدیث) ؛ ج‏11 ؛ ص449)

 

امام صادق علیه السلام فرمودند:

خداوند به بنده، به خاطر محبت زیاد او به فرزندش، رحم می کند.

 

مباهله بزرگترین فضیلت علی علیه السلام در قرآن است.

 

روزی مأمون به امام رضا علیه‌السلام گفت: بزرگ‌ترین فضیلت امیر المومنین علیه‌السلام که قرآن بر آن دلالت می‌کند چیست؟

 

امام رضا علیه‌السلام فرمود:

فضیلت آن حضرت در آیه مباهله است که خدای جل‌جلاله می‌فرماید: پس هر که در این [باره] پس از دانشى که تو را [حاصل] آمده با تو محاجه کند بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خویشان نزدیک و شما خویشان نزدیک خود را فراخوانیم سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغ‌گویان قرار دهیم (آل‌عمران: 61)

پس از نزول این آیه رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم حسن و حسین علیهماالسلام را طلبید که پسرانش بودند و فاطمه علیها السلام را طلبید که در اینجا به منزله زنانش بود و امیر المومنین علیه‌السلام را طلبید که به حکم خداوند عزوجل به منزله نفس پیامبر بودند و مسلم است که کسی از مخلوقات برتر و بافضیلت تر از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نیست پس بر اساس حکم خدا کسی برتر از (شخصی همچون) نفس رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نیست.

   

قَالَ الْمأمون یَوْماً لِلرِّضَا علیه‌السلام أَخْبِرْنِی بِأَکْبَرِ فَضِیلَةٍ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه‌السلام یَدُلُّ عَلَیْهَا الْقُرْآنُ قَالَ فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع فَضِیلَتُهُ فِی الْمُبَاهَلَةِ قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ‏ فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبِینَ‏ «آل‌عمران: 61» فَدَعَا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ علیهماالسلام فَکَانَا ابْنَیْهِ وَ دَعَا فَاطِمَةَ علیها السلام فَکَانَتْ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ نِسَاءَهُ وَ دَعَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه‌السلام فَکَانَ نَفْسَهُ بِحُکْمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَدْ ثَبَتَ أَنَّهُ لَیْسَ أَحَدٌ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ أَجَلَّ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم وَ أَفْضَلَ فَوَجَبَ أَنْ لَا یَکُونَ أَحَدٌ أَفْضَلَ مِنْ نَفْسِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم بِحُکْمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ (فصول المختاره شیخ مفید ص 38)

 

همچنین بخوانید: تردید ناپذیری حادثه مباهله

چرا امیر المومنین علیه السلام با چاه سخن می گفت؟

درتاریخ نقل شده که مولاوسرورمان حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام گاهی از اوقات سردرچاه میکردند ودرد دل خودرا بیان میکردند باتوجه به اینکه آن بزرگوار درنهایت قرب به خدا بوده وهستند چرا درد دلهایشان وحرفهایشان را باخداوند ویا وجود نازنین پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم وبعدازرحلت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا سلام الله علیهاباایشان درمیان نمی گذاشتند؟

 

پاسخ آیت الله مصباح یزدی:

 

حقیقت این است که ما شئون حیات معصومین را درست درک نمى کنیم ولی آنچه مى توان گفت این است که داشتن مقامات عالى قرب منافاتى با عمل بر طبق لوازم زندگى مادى و قوانین و روابط حاکم بر آن ندارد. اما نه تنها دلیلى بر این وجود ندارد که حضرت امیرالمؤمنین علیه الصلوة و السلام با پیامبر اکرم (ص) و حضرت فاطمه (س) درددل نمى کرده اند، بلکه این مناجاتها در روایات نیز آمده است. آنچه در مورد درددل با چاه نقل شده ظاهرا به زمان اقامت آن حضرت در عراق بوده که حضور بر سر مزار آن بزرگواران میسر نبوده است.

 

معرفی کتابی هزار ساله که روایاتی در باره فضیلت زیارت حضرت معصومه علیها السلام نقل کرده است

 

دو روایت درباره فضیلت زیارت حضرت معصومه علیها السلام در کتاب کامل الزیارات تالیف این قولویه قمی نقل شده است، برای تبیین اهمیت روایت به معرفی مختصر کتاب و نویسنده آن می پردازم.

 

معرفی نویسنده کتاب: ابن قولَوِیْه

 جعفر بن محمد بن بن قولویه قمى، از برجسته ترین چهره هاى راویان شیعه در قرن چهارم هجرى است. وی در شهر قم، شهر شیفتگان خاندان رسالت و در خانواده اى اهل علم و تقوا چشم به دنیا گشود. او از همان کودکى مهر به محمد و آل محمد را از خانواده خود آموخت و به فراگیرى علم و دانش در محضر درس پدر و برادرش که از راویان بزرگ شیعه به شمار مى آمدند مشغول گشت.

بزرگان شیعه از ایشان تمجیدهای بسزایی کرده اند؛ نجاشى، یکى از بزرگ ترین روات شیعه درباره ایشان مى گوید:« هر زیبایى و علمى که مردم را با آن وصف نمایى، برتر از آن را در جعفر بن محمد بن قولویه خواهى یافت.»

شیخ طوسى در کتاب فهرست درباره او چنین مى گوید:« ابو القاسم، جعفر بن محمد بن قولویه قمى، شخصیتى مورد اطمینان و داراى تألیفاتى فراوان، به تعداد ابواب فقه، مى باشد.»

سید ابن طاووس درباره ایشان مى فرماید:

تعابیر احترام آمیز تفسیر روح المعانی آلوسی در باره امام رضا علیه السلام

 

آلوسی از علمای سلفی مذهب اهل تسنن در قرن سیزدهم در تفسیر روح‌المعانی سیزده روایت از امام رضا علیه‌السلام در ذیل آیات گوناگون برای تبیین بهتر مفهوم آیات یا بیان نکات استطرادی آورده است. وی برای حضرت علی بن موسی‌الرضا علیه‌السلام تعابیر گوناگونی به کار برده است که در اغلب موارد بیانگر احترام خاص به حضرت است، ایشان هیچ موردی از خطا و اشتباه برای امام رضا علیه السلام در تفسیر خود ذکر نکرده است. یعنی دیدگاه عموم علما - حتی علمای سلفی مذهب - در باره ائمه اهل بیت علیهم السلام با دیدگاه شیعه در باره عصمت ائمه علیهم السلام در عمل به هم نزدیک است (هر چند در ظاهر برخی علمای اهل تسنن عصمت آنها را قبول نداشته باشند)

 

الف: تعبیر با «رضی‌الله‌عنه» ( ج ۱۴ ص ۱۱۳؛ ج‏۱۲ ص ۲۲؛ ج‏۱۳ ص ۹۱؛ ج‏۱۰ ص ۳۳۶؛ ج‏۱۴ ص ۳۳۹؛ ج‏۸ ص ۳۷۵؛ ج‏۸ ص ۳۱۰؛ ج‏۶ ص ۳۶۱؛ ج‏۱۲ ص ۲۰)

 

ب: تعبیر به همراه «علیه‌السلام» ( ج‏۱۵ ص ۳۹۵؛ ج‏۱۳ ص ۲۱۶)

 

ج: تعبیر با نام «الرضا» بدون پسوند ( ج ۲ ص ۹۹؛ ج ۴ ص ۳۶۲)

 

همچنین گاهی از حضرت با کنیه ابا الحسن (ج‏۱۴ ص ۳۳۹؛ ج‏۱۲ ص ۲۰)، ابا عبدالله ( ج‏۱۳ ص ۹۱؛ ج‏۱۰ ص ۳۳۶) یاد کرده و گاهی در کنار نام پدرانش (علی بن موسی‌الرضا) یاد می‌کند (ج‏۸ ص ۳۷۵؛ ج‏۸ ص ۳۱۰؛ ج‏۱۵ ص ۳۹۵؛ ج‏۶ ص ۳۶۱).

 

منبع:  آلوسی، سید محمود، ۱۴۱۵ ق، روح‌المعانی فی تفسیر القرآن العظیم‏ و السبع المثانی، بیروت‏، دارالکتب العلمیه

چرا به صحیفه سجادیه «صحیفه کامله» می گویند؟

 

با تبریک ولادت با سعادت امام سجاد علیه السلام

 

صحیفه سجادیه دعاهای نقل شده از امام سجاد علیه السلام است که توسط امام باقر علیه السلام و برادرش حضرت زید نوشته شده است و آنچه الان در دسترس است شامل 54 دعا از ادعیه آن حضرت می باشد که گاهی نیز برخی ادعیه مانند دعاهای ایام هفته و مناجات خمسه عشر به عنوان ملحقات در برخی چاپ ها به آن اضافه می شود.

 

ابن شهر آشوب در معالم العلماء آن را به «زبور آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)» و «انجیل اهل بیت علیهم السلام» نام می برد، همچنین آن را «اخت القرآن» - خواهر قرآن - نیز نامیده اند.

 

علت نامگذاری به زبور و انجیل این است که زبور کتاب حضرت داود علیه السلام بوده و محتوای آن غالبا دعا و مناجات است و چون صحیفه نیز کتاب دعا و مناجات است، از آن به زبور آل محمد نام برده اند.

انجیل نیز کتاب حضرت عیسی علیه السلام است که موعظه ها و راهنمایی های حضرت مسیح را در بر دارد. صحیفه سجادیه نیز به علت دارا بودن مواعظ موثر در لابلای دعاها، انجیل اهل بیت نام گرفته است.

 

صحیفه کامله سجادیه به صحیفه کامله شهرت یافته است. علت نامیده شدن آن به «کامله» آن است که نسخه کوچکتری از این نسخه نزد زیدیه موجود است که نسخه شیعه امامیه در مقایسه با آن، بزرگتر و کامل تر است.

 

برای مطالعه بیشتر ر.ک. آشنایی با صحیفه سجادیه، تالیف محمد علی مجد فقیهی ص 20 و 21.

  

استاد فاطمی نیا در 114 جلسه برخی عبارات صحیفه سجادیه را شرح کرده است که می توانید برای دریافت به این سایت مراجعه فرمایید.

 همچنین برخی مطالب دیگر در باره صحیفه سجادیه  از جمله دو مقاله تخصصی و شرح دعای 45 صحیفه از آیت الله مصباح یزدی در همین وبلاگ قبلا منتشر شده است (اینجا)

 

اصحاب امام علی علیه السلام در عصر حاضر چه کسانی هستند؟

با تبریک ولادت باسعادت امام متقیان امیر مومنان علی بن ابیطالب علیه السلام، مطلبی از از پایان نامه نویسنده در باره معرفی اصحاب امام علی علیه السلام در عصر کنونی منتشر می گردد.

 

سید رضی در نهج البلاغه نقل کرده است که پس از پیروزی امام علی علیه السلام در جنگ جمل به یکى از یارانش فرمودند: گروه هایى در لشکر ما حضور داشتند که هم  اکنون در صلب پدران و رحم مادران اند. کسانى که زمان های آینده، آن ها را آشکار می سازد و ایمان به وسیله آن ها قوى و نیرومند می شود (1):

«وَ قَدْ قَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِهِ وَدِدْتُ أَنَّ أَخِی فُلَاناً کَانَ شَاهِدَنَا لِیرَى مَا نَصَرَکَ اللَّهُ بِهِ عَلَى أَعْدَائِکَ فَقَالَ لَهُ علیه السلام: أَ هَوَى أَخِیکَ  مَعَنَا فَقَالَ نَعَمْ قَالَ فَقَدْ شَهِدَنَا وَ لَقَدْ شَهِدَنَا فِی عَسْکَرِنَا هَذَا أَقْوَامٌ فِی أَصْلَابِ الرِّجَالِ وَ أَرْحَامِ النِّسَاءِ سَیرْعَفُ بِهِمُ الزَّمَانُ وَ یقْوَى بِهِمُ الْإِیمَان»  (2) ؛

(یکى از یارانش گفت: دوست داشتم برادرم در این صحنه بود و مى دید چگونه خداوند تو را بر دشمنانت یارى داد. امام به او فرمود: آیا میل برادرت با ماست؟ گفت: آرى، فرمود: بى شک با ما حضور داشته، بلکه اقوامى با ما در این لشکر حضور داشتند که هم اکنون در صلب پدران و رحم زن ها هستند، آنان که زمان های آینده ظهورشان مى دهد و ایمان به وسیله آنان تقویت مى شود).

 

در کلمات قصار نهج البلاغه نیز محتوای مطلب فوق به گونه دیگری تأیید شده است: «الرَّاضِی بِفِعْلِ قَوْمٍ کَالدَّاخِلِ فِیهِ مَعَهُمْ وَ عَلَى کُلِّ دَاخِلٍ فِی بَاطِلٍ إِثْمَانِ إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ وَ إِثْمُ الرِّضَا بِه » (3)

(آن که به عمل قومى راضى است همانند آن است که با آن کار همراه آن قوم بوده؛ و بر هر وارد در باطل دو گناه است: گناه انجام باطل و گناه رضایت به آن ).

 

در روایت دیگری از حکم بن عیینة چنین نقل شده است: هنگامی که علی علیه السلام خوارج را در نبرد نهروان کشت، فردی برخاست و گفت: ای امیر مؤمنان! خوشا به حال ما که همراه شما در این مکان جنگ کردیم و خوارج را کشتیم؛ حضرت فرمود: قسم به آنکه دانه را شکافت و انسان را آفرید، در این مکان مردمی نیز حضور دارند که خداوند پدرانشان و اجدادشان را هنوز خلق نکرده است. آن مرد پرسید: چگونه مردمی که هنوز خلق نشده اند همراه ما بودند؟

امام فرمود: قومی در آخرالزمان خواهند آمد که با ما هم عقیده هستند و به ما ایمان دارند، بی شک آن ها همراه ما در این جنگ بودند (4).

همچنین در روایت دیگری از زید بن وهب نقل شده که می گوید: زمانی که از نهروان برگشتیم، علی علیه السلام فرمود: قومی در یمن همراه ما بودند. گفتیم: چگونه چنین چیزی ممکن است؟ فرمود: با دوست داشتن ما (5).

 

پی نوشت ها:

(1). مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، «پیام امام امیر المومنین علیه السلام»، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوم: 1379 ش، ج 1، ص 497 و 498.

(2). نهج البلاغه، خطبه 12.

(3). مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى، «بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام»، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم: 1403 ق ج 97، ص 96؛ نهج البلاغه، کلمات قصار 154.

(4). برقی، محمد بن احمد، «المحاسن»، تحقیق: سید جلال الدین حسینی، قم، دارالکتب الاسلامیة، چاپ دوم: 1371 ش، ج 1، ص 262

(5). ابن ابی شیبة، عبدالله بن محمد، «المصنف»، تحقیق: سعید محمد اللحام؛ بیروت، دارالفکر، چاپ اول: 1409 ق، ج 8، ص 641 و ص 733 همچنین ر.ک. نسائی، احمد بن علی، «السنن الکبری»، تحقیق: عبد الغفار سلیمان بنداری و حسن سید کسروی، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول: 1411 ق، ج 5، ص 163

 

باید هشتاد درهم صدقه دهد

 

متوکل مریض شد، نذر کرد که اگرشفا یابد مال زیادی (مال کثیر) در راه خدا بدهد. وقتی خوب شد، از علما پرسید که اندازه مال زیاد و کثیر چیست؟ علما نظرات مختلفی گفتند و به نظر یکسانی نرسیدند.

مسئله را از امام دهم شیعیان حضرت ابوالحسن علی بن محمد الهادی پرسیدند، حضرت فرمودند: متوکل باید هشتاد درهم صدقه بدهد.

علت این جواب را پرسیدند که حضرت فرمودند:

 

خداوند در قرآن می فرماید: لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللّهُ فِی مَوَاطِنَ کَثِیرَةٍ وَیَوْمَ حُنَیْنٍ (توبه: 25) قطعا خداوند شما را در مواضع بسیارى یارى کرده است و [نیز] در روز حنین (یاری کرده است).تعداد مواطنی که خداوند پیامبر را یاری کرد هشتاد موطن بود.

 

وَ کَانَ الْمُتَوَکِّلُ‏ نَذَرَ أَنْ یَتَصَدَّقَ بِمَالٍ کَثِیرٍ إِنْ عَافَاهُ اللَّهُ مِنْ عِلَّتِهِ فَلَمَّا عُوفِیَ سَأَلَ الْعُلَمَاءَ عَنْ حَدِّ الْمَالِ الْکَثِیرِ فَاخْتَلَفُوا وَ لَمْ یُصِیبُوا الْمَعْنَى فَسَأَلَ أَبَا الْحَسَنِ ع عَنْ ذَلِکَ فَقَالَ ع یَتَصَدَّقُ بِثَمَانِینَ دِرْهَماً فَسَأَلَ عَنْ عِلَّةِ ذَلِکَ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ قَالَ لِنَبِیِّهِ ص- لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللَّهُ فِی مَواطِنَ کَثِیرَةٍ فَعَدَدْنَا مَوَاطِنَ رَسُولِ اللَّهِ ص فَبَلَغَتْ ثَمَانِین‏

(تحف العقول، ابن شعبه حرانی، ص 481)

 

همچنین در باره پاسخ های قرآنی امام هادی علیه السلام بخوانید:

 

مگر پیامبر به علم دیگران محتاج است؟

 

خدایا پدر و مادرم را ...

 

بار خدایا صدایم را در برابر پدر و مادرم، آهسته و سخنم را خوشایند و خویم را نرم نما، و دلم را بر آنها مهربان کن، و مرا به ایشان سازگار و بر آنان مهربان گردان.

بار خدایا آنان را به پرورش من جزا ده و در گرامى داشتنم پاداش ده، و بر  آنچه در کودکى از من محافظت نموده ‏اند براى آنها نگاهدار (و پاداش رنجشان را عطاء فرما).

 

اللَّهُمَّ خَفِّضْ لَهُمَا صَوْتِی، وَ أَطِبْ لَهُمَا کَلَامِی، وَ أَلِنْ لَهُمَا عَرِیکَتِی، وَ اعْطِفْ عَلَیْهِمَا قَلْبِی، وَ صَیِّرْنِی بِهِمَا رَفِیقاً، وَ عَلَیْهِمَا شَفِیقاً. اللَّهُمَّ اشْکُرْ لَهُمَا تَرْبِیَتِی، وَ أَثِبْهُمَا عَلَى تَکْرِمَتِی، وَ احْفَظْ لَهُمَا مَا حَفِظَاهُ مِنِّی فِی صِغَرِی.

 

بخشی از دعای 24 صحیفه سجادیه

شاخص های خانواده مطلوب در نگاه امام علی علیه السلام

 

مقاله حاضر با تلاش های دانشجوی محترم آقای محمد تقی زاده در مجموعه مقالات کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمومنین امام علی علیه السلام به چاپ رسیده است.

 

چکیده

خانواده در دین اسلام اهمیت خاصی دارد، از این رو توصیه های متعددی در باره اهمیت، استحکام و نحوه تعامل اعضا ارائه کرده است تا خانواده ای مورد پسند در جامعه شکل بگیرد. بخشی از این ویژگی ها در احادیت امیر مؤمنان حضرت علی بن ابی طالب علیه السلام نقل شده است. پژوهش حاضر با کمک داده های کتابخانه ای و با گردآوری و تحلیل روایات منقول از آن حضرت، در پی تبیین مهم ترین شاخص های خانواده مطلوب از نگاه امام علی علیه السلام است که در سه حوزه اعتقاد، اخلاق و رفتار سامان یافته است. یافته های پژوهش نشان می دهد، از نگاه حضرت علی علیه السلام ایمان به خدا و برقرار ساختن روحیه الهی و رشد شخصیت معنوی اعضای خانواده بخشی از شاخص های اعتقادی خانواده مطلوب محسوب می شود. توکل، صبر و غیرت از شاخص های اخلاقی و حسن رفتار، همکاری، ساده زیستی، عفو و گذشت از مهم ترین شاخص های رفتاری خانواده مطلوب به شمار می آیند.

واژگان کلیدی: خانواده مطلوب، شاخص، امام علی علیه السلام

 

دریافت متن کامل مقاله «شاخص های خانواده مطلوب در نگاه امام علی علیه السلام»

پانزده مصیبت برای سبک شمارندگان نماز در سوال حضرت فاطمه علیها السلام

 

در روایت آمده است که سرور زنان، فاطمه، دختر سرور پیامبران- که درودهاى خداوند بر او و پدر و شوى و پسران اوصیاء او باد- از پدر بزرگوارش حضرت محمّد صلّى اللَّه علیه و آله پرسید: اى پدر جان! سزاى مردان و زنانى که نماز را سبک بشمارند، چیست؟

فرمود: اى فاطمه، هر کس چه مرد باشد و چه زن، نمازش را سبک بشمارد، خداوند او را به پانزده مصیبت گرفتار مى‏ نماید: شش چیز در سراى دنیا، و سه چیز هنگام مرگ، و سه چیز در قبرش، و سه چیز در قیامت هنگام بیرون آمدن از قبر.

 

مصیبتهایى که در دار دنیا بدان مبتلا مى ‏گردد عبارتند از:

1- خداوند، خیر و برکت را از عمر او برمى ‏دارد.

2- خداوند، خیر و برکت را از روزى ‏اش برمى ‏دارد.

3- خداوند- عزّ و جلّ- نشانه صالحان را از چهره او محو مى‏ فرماید.

4- در برابر اعمالى که انجام داده پاداش داده نمى‏ شود.

5- دعاى او به سوى آسمان بالا نمى ‏رود و مستجاب نمى ‏گردد.

6- هیچ بهره ‏اى در دعاى بندگان شایسته خدا نداشته و مشمول دعاى آنان نخواهد بود.

 

و مصائبى که هنگام مرگ به او مى ‏رسد بدین ترتیب است:

1- با حالت خوارى و زبونى جان مى ‏دهد.

2- گرسنه مى ‏میرد.

3- تشنه جان مى ‏سپارد، به گونه‏ اى که اگر آب تمام رودخانه‏ هاى دنیا را به او بدهند، سیراب نگشته و تشنگى ‏اش برطرف نخواهد شد.

 

و مصیبتهایى که در قبرش بدان گرفتار مى ‏گردد بدین قرار مى ‏باشد:

1- خداوند فرشته‏ اى را بر او مى ‏گمارد تا او را در قبر نگران و پریشان نموده و از جایش برکند.

2- خداوند گور را بر او تنگ مى‏ گرداند.

3- قبرش تاریک مى ‏شود.

 

و مصائبى که در روز قیامت، هنگام بیرون آمدن از قبر، بدان مبتلا مى ‏شود، عبارت است از:

1- خداوند فرشته ‏اى را بر او مى ‏گمارد تا در حالى که مردم به او مى ‏نگرند، او را به رو بر زمین بکشد.

2- سخت از او حساب م ى‏کشند.

3- خداوند هرگز نظر رحمت به او ننموده و از بدیها پاکیزه‏ اش نمى ‏گرداند، و براى او عذاب دردناکى خواهد بود.

 
 منبع: ابن طاووس، على بن موسى، فلاح السائل (ادب حضور)، ترجمه محمد روحی، قم، ، انتشارات انصارى - ایران ؛ قم، چاپ: اول، 1380ش. صفحه 59  و 60

حضرت فاطمه علیها السلام، آموزگار مهربان

 

روزی زنی نزد حضرت صدیقه طاهره علیها السلام وارد شد و گفت: خانم! من مادری پیر و ناتوان دارم که برخی از مسائل نماز را به درستی بلد نیست. مرا نزد شما فرستاده تا پرسش های دینی وی را مطرح کنم و پاسخ صحیح را نزد او ببرم. حضرت زهرا علیها السلام فرمود: بپرس! 

 

آن زن سوالات را یکی یکی می پرسید و پاسخ دریافت می کرد تا این که به ده پرسش و پاسخ رسید. او از کثرت سوالات خجالت کشید و دیگر نپرسید و با کمال شرمندگی گفت: ای دختر رسول خدا! دیگر به شما زحمت نمی دهم.

 

حضرت فاطمه علیها السلام با کمال خوش رویی فرمود: هر سوالی داری بپرس و خجالت نکش! اگر شخصی اجیر شود که بار سنگینی را در یک روز از زمین به بالای پشت بام ببرد و در مقابل صد هزار دینار طلا بگیرد، آیا چنین شخصی از کار خود خسته می شود؟ آن زن گفت: نه . حضرت زهرا علیها السلام فرمود: مثل من نیز مانند همان شخص اجیر است، من نزد خداوند اجیر شده ام که در مقابل هر سوالی  که به تو پاسخ می دهم ، مزد ارزشمندی را بگیرم. مزد من بیش تر از مرواریدهایی است که فاصله زمین و آسمان را پر می کند. آیا با این مزد بسیار و ارزشمند از پاسخ تو خسته می شوم؟ پس من شایسته ترم تا در برابر پاسخ به پرسشهای تو احساس رنج و زحمت نکنم.

 

منبع: فاطمه علیها السلام اسوه بشر، آیت الله جوادی آملی، ص 150 و 151

آیین همسرداری فاطمه علیها السلام

 

پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم پس از گذشت مدتی از ازدواج مبارک حضرت زهرا علیها السلام از علی علیه السلام پرسید: همسرت فاطمه را چگونه یافتی؟ عرض کرد: بهترین یار بر اطاعت و بندگی خداوند. همین را از فاطمه پرسید که در پاسخ عرض کرد: او بهترین شوهر است.

 

زمانی که حضرت فاطمه به عنوان همسر در خانه علی علیه السلام پای گذاشت، شرایط بسیار سختی بر جامعه اسلامی به ویژه بر زندگانی یگانه بانوی اسلام حاکم بود. از یک سو، سپاه اسلام همیشه در حال آماده باش بود؛ در هر سال چندین جنگ واقع می شد و علی علیه السلام در همه یا بیشتر آنها پیشتاز سپاه اسلام بود و هنگام برگشت از پیکار با مشرکین و دفاع از کیان اسلام چیزی جز زخم های فراوان و لباسی پاره و خونین به همراه نداشت. این حضرت زهرا بود که زخم های تن او را پانسمان می کرد، لباس های خون آلود جنگ را می شست، فداکاری ها و شجاعت هایش را می ستود و بدین وسیله او را دلگرم و برای جنگ آینده آماده می کرد.

 

وضعیت معاش آنها نیز خصوصا در سال های نخست زندگی مشترک به قدری سخت بود که حضرت علی علیه السلام با وجود کار طاقت فرسا در نخلستان ها و باغات مدینه، باز هم گاهی به ناچار برای امرار معاش به قرض گرفتن مجبور می شد و در برخی ایام حتی خانه بی غذا می ماند. زمانی که حضرت علی علیه السلام با پیکر خسته و کوفته از کار و تلاش به خانه باز می گشت، مهربانی ها و دلگرمی ها و نوازش های مستمر همسر عزیزش همه سختی هایش را به فراموشی می سپرد. علی علیه السلام می فرماید: و لقد کنت انظر الیها فتنکشف عنی الهموم و الاحزان؛ به راستی همیشه این گونه بود که به او نگاه می کردم و همه غم ها و غصه هایم برطرف می شد.

 

منبع: فاطمه علیها السلام اسوه بشر، آیت الله جوادی آملی، ص 154 و 155

سوالی که تا قیامت باقی است

روایات متعددی در منابع شیعه و سنی نقل شده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلی از دنیا رفته است. با توجه به نقل این روایت در منابع شیعی و سنی این سوال مطرح می شود که آیا فاطمه زهرا علیها السلام امام زمان خویش را شناخت یا نه؟

 

قطعا این پذیرفتنی نیست که پاره تن رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم و همسر وصی مصطفی، ضرورتی از ضروریات دین پدر خویش را انکار کرده و در عمل بدان سستی ورزیده باشد. این را نه عقل می پذیرد و نه عصمت کبرای او این اجازه را می دهد؛ چرا که آیه تطهیر به مبرا بودن فاطمه از خطا و کلام پیامبر به رضایت الهی از رفتار او گواهی می دهد.

 

در طول تاریخ بسیاری از علمای اهل سنت که اندکی انصاف به خرج دادند با این که توانستند بسیاری از مسائل امامت را توجیه و از پذیرش آن خودداری نمایند و خلافت خلفای سه گانه را پس از پیامبر صلی الله علیه و آله توجیه کنند؛ اما وقتی در منابع معتبر خود به رفتار فاطمه علیها السلام در برابر خلفا می رسند مبهوت می مانند و با سکوتی معنادار از کنار آن عبور می کنند و یا تسلیم می شوند و مسیر خود را به سوی حقیقت فاطمی تغییر می دهند.

 

این سوال تا روز قیامت باقی است که فاطمه زهرا علیها السلام دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم با چه کسی بیعت کرده  و چه  کسی را به عنوان امام خویش شناخته بود؟ بی تردید حضرت زهرا علیها السلام با ابوبکر بیعت نکرد؛ چرا که تا آخرین لحظه با او حرف نزد و اگر او و علی علیهما السلام و یارانشان که در خانه علی علیه السلام تحصن کرده بودند، بیعت می کردند درب خانه زهرا علیها السلام را آتش نمی زدند....

حضرت زهرا علیها السلام امام خویش را شناخت و هم با گفتار خویش از او حمایت کرد و هم تا پای جان در مقابل دشمنان امام ایستاد و سرانجام جان خویش را فدا کرد و شهید راه امامت گشت

 

 منبع: فاطمه علیها السلام اسوه بشر، آیت الله جوادی آملی، ص 84 - 90